SİVİLCE NEDENLERİ

Sivilce, ciltteki gözeneklerin yağ, ölü deri hücreleri ve bazen bakterilerle tıkanması sonucu ortaya çıkan bir cilt rahatsızlığıdır. Sivilce, özellikle ergenlik döneminde yaygın olarak görülse de, her yaşta ve farklı cilt tiplerinde ortaya çıkabilir. Sivilceye neden olan faktörler genellikle karmaşıktır ve genetik, çevresel ve yaşam tarzı etkenlerinin bir birleşimidir. İşte sivilce oluşumunun başlıca nedenleri:

1. Hormonal Değişiklikler

• Ergenlik: Ergenlik döneminde, vücutta testosteron ve diğer hormonların seviyeleri artar, bu da yağ üretimini artırır ve gözeneklerin tıkanmasına neden olabilir.

• Adet Dönemi ve Gebelik: Kadınlarda, adet döngüsü sırasında, hormon seviyelerindeki değişiklikler sivilce oluşumunu tetikleyebilir. Ayrıca, gebelik döneminde de hormonal değişiklikler nedeniyle sivilce görülebilir.

• Doğum Kontrol Hapları ve Hormon Tedavisi: Hormon içeren ilaçlar (doğum kontrol hapları, hormon tedavisi vb.), hormon seviyelerinde değişikliklere yol açarak sivilceyi tetikleyebilir.

2. Yağ Bezlerinin Aşırı Çalışması

• Aşırı Yağ Üretimi: Cildin yağ bezleri, hormonlar tarafından uyarılır ve fazla yağ üretir. Bu fazla yağ, gözenekleri tıkayarak sivilceye yol açabilir.

• Komedonlar: Yağ bezlerinin aşırı çalışması, ölü deri hücrelerinin birikmesiyle birleştiğinde, siyah nokta veya beyaz nokta (komedon) oluşur. Bu tıkanmış gözenekler, daha sonra iltihaplanarak sivilceye dönüşebilir.

3. Bakteri Enfeksiyonları

• Propionibacterium acnes: Bu bakteri, gözeneklerde birikmiş yağ ve ölü deri hücrelerinde çoğalarak iltihaba neden olur. Bakteriyel enfeksiyonlar, iltihaplı sivilcelerin oluşmasına yol açar.

4. Ölü Deri Hücrelerinin Birikmesi

• Cilt Yenilenmesi: Cilt hücrelerinin yenilenmesi sırasında ölü deri hücreleri atılmalıdır. Ancak bu hücreler birikirse, gözenekleri tıkayarak sivilceye yol açabilir.

• Cilt Temizliği: Cilt yeterince temizlenmediğinde, ölü deri hücreleri birikerek gözeneklerin tıkanmasına neden olabilir.

5. Stres

• Hormonlar ve Stres: Stres, vücutta kortizol gibi stres hormonlarının artmasına yol açar. Bu hormonlar, yağ üretimini artırarak sivilce oluşumunu tetikleyebilir.

• Zihinsel Etkiler: Stres, ciltteki iltihaplanmayı ve sivilceyi artırabilir.

6. Beslenme

• Yüksek Şekerli Gıdalar: Şekerli ve işlenmiş gıdalar, kan şekerinin hızlı bir şekilde yükselmesine neden olabilir, bu da yağ bezlerini uyararak sivilceyi tetikleyebilir.

• Süt Ürünleri: Bazı çalışmalar, özellikle sütün ve süt ürünlerinin sivilceyi tetikleyebileceğini göstermektedir. Bunun sebebi süt ürünlerinin içerdiği hormonlar olabilir.

• Yağlı Gıdalar: Aşırı yağlı ve kızarmış gıdalar, vücudun yağ üretimini artırarak sivilce oluşumunu tetikleyebilir.

7. Çevresel Faktörler

• Hava Kirliliği: Kirli hava, toz ve çevresel kirlilik cildi etkileyebilir ve gözeneklerin tıkanmasına neden olarak sivilceye yol açabilir.

• Sıcak ve Nemli Hava: Sıcak ve nemli hava, ciltte terleme ve yağ birikimine yol açabilir, bu da sivilce oluşumunu artırabilir.

8. Kozmetik ve Cilt Ürünleri

• Komodojenik Ürünler: Bazı makyaj ve cilt bakım ürünleri, ciltteki gözenekleri tıkayarak sivilceye neden olabilir. Özellikle yağ bazlı ürünler, gözenekleri tıkayarak sivilce oluşumunu artırabilir.

• Ağır Makyaj: Ciltteki makyajın uzun süre kalması, gözeneklerin tıkanmasına ve ciltte iltihaplanmaya yol açabilir.

9. İlaçlar

• Kortikosteroidler: Kortikosteroid içeren ilaçlar, ciltte yağ üretimini artırarak sivilceye yol açabilir.

• Bazı İlaçlar: Bazı ilaçlar, özellikle hormon tedavisi gören kişilerde, sivilceyi tetikleyebilir.

10. Genetik Faktörler

• Aile Geçmişi: Sivilce, genetik faktörler nedeniyle ailelerde daha yaygın olabilir. Eğer ailenizde sivilce sorunu olan kişiler varsa, sizde de sivilce gelişme olasılığı daha yüksek olabilir.

Sonuç

Sivilce, birden fazla faktörün birleşimiyle oluşur ve genellikle hormon değişiklikleri, aşırı yağ üretimi, bakteri enfeksiyonları ve çevresel etmenlerden kaynaklanır. Stres, beslenme alışkanlıkları, genetik faktörler ve kullanılan cilt ürünleri de sivilceyi tetikleyebilir. Sivilce oluşumunu engellemek için sağlıklı bir yaşam tarzı, dengeli beslenme, uygun cilt temizliği ve stres yönetimi önemlidir. Eğer sivilceler şiddetliyse veya uzun süre geçmiyorsa, bir dermatologdan profesyonel yardım almak en iyi yaklaşımdır.