SES KISIKLIĞI NEDENLERİ

Ses kısıklığı (disfoni), ses tellerinin işlevlerini yerine getirememesi veya tahriş olması nedeniyle sesin normalden farklı çıkması durumudur. Bu durum, sesin boğuk, kısık, çatallı veya zayıf bir şekilde duyulmasına yol açar. Ses kısıklığına birçok faktör neden olabilir; bunlar enfeksiyonlardan tümörlere kadar geniş bir yelpazeyi kapsar.

Ses Kısıklığının Nedenleri

• Laringit:

  • Ses tellerinin iltihaplanması sonucu şişmesi. Genellikle viral enfeksiyonlarla ilişkilidir.

  • Soğuk algınlığı veya grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarında sık görülür.

• Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları:

  • Sinüzit, farenjit veya bronşit gibi enfeksiyonlar ses tellerini etkileyebilir.

• Tonsillit (Bademcik İltihabı):

  • Enfeksiyon nedeniyle ses tellerine baskı uygulayan bir durumdur.

• Ses Teli Nodülleri ve Polipleri:

  • Sesin aşırı veya yanlış kullanımı sonucu ses tellerinde iyi huylu büyümeler oluşur.

  • Öğretmenler, şarkıcılar ve sesini yoğun kullanan kişilerde sık görülür.

• Ses Teli Felci:

  • Ses tellerini kontrol eden sinirlerin hasar görmesi sonucu bir veya her iki ses teli hareket edemez.

  • İnme, tümörler veya cerrahi komplikasyonlarla ilişkilendirilebilir.

• Ses Teli Kistleri:

  • Ses tellerinde sıvı dolu kistlerin oluşması, ses kısıklığına yol açabilir.

• Bağırma veya Uzun Süreli Konuşma:

  • Ses tellerinin aşırı kullanılması şişlik, tahriş ve ses kaybına neden olabilir.

• Zorlanarak Şarkı Söyleme:

  • Yanlış teknikle şarkı söylemek ses tellerine zarar verebilir.

• Mide asidinin gırtlağa ve ses tellerine ulaşarak tahrişe neden olması.

• Laringofaringeal Reflü (LFR):

  • Mide asidinin sessiz bir şekilde ses tellerini etkilemesi.

• Larinks Kanseri:

  • Gırtlakta kötü huylu tümörlerin oluşması ses kısıklığına yol açabilir.

• Bening (İyi Huylu) Tümörler:

  • Ses tellerinde veya gırtlakta kitle oluşumu.

• Polen, toz veya kimyasal maddelere karşı gelişen alerjik reaksiyonlar ses tellerinde şişme ve tahrişe yol açabilir.

• Sigara:

  • Sigara dumanı ses tellerine zarar verir ve kronik ses kısıklığına neden olabilir.

• Kimyasal Tahriş Ediciler:

  • Kimyasal buharlar, duman veya toz gibi maddeler ses tellerini etkileyebilir.

• Parkinson Hastalığı:

  • Kasların zayıflığı nedeniyle ses monoton ve zayıf hale gelir.

• Amiyotrofik Lateral Skleroz (ALS):

  • Sinirlerin işlevini yitirmesi sonucu ses tellerinde güçsüzlük.

• İnme:

  • Ses tellerini kontrol eden sinirlerin felcine neden olabilir.

• Tiroid Hastalıkları:

  • Tiroid bezinin az veya fazla çalışması ses tellerini etkileyebilir.

• Menopoz:

  • Hormon seviyelerindeki değişiklikler ses tellerini inceltebilir.

• Boyun Travması:

  • Boyna alınan darbe veya yaralanmalar ses tellerine zarar verebilir.

• Cerrahi Komplikasyonlar:

  • Tiroid ameliyatları veya boyun bölgesindeki diğer cerrahiler sırasında ses tellerini kontrol eden sinirlerin zarar görmesi.

• Psikojenik Disfoni:

  • Stres, travma veya anksiyete nedeniyle ses kısıklığı ortaya çıkabilir.

Ses Kısıklığının Süresine Göre Nedenler

1. Geçici Ses Kısıklığı:

   • Genellikle enfeksiyonlar, aşırı ses kullanımı veya kısa süreli tahriş nedeniyle oluşur.

2. Kronik Ses Kısıklığı:

   • Altta yatan ciddi bir sorun, tümör, sinir hasarı veya reflü gibi durumların belirtisi olabilir.

Ses Kısıklığını Tetikleyen Faktörler

• Soğuk hava ve kuru ortamlar.

• Sesin aşırı kullanılması.

• Sigara ve alkol tüketimi.

• Reflüyü tetikleyen yiyecek ve içecekler.

• Alerjenlere maruz kalma.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

• Ses kısıklığı iki haftadan uzun sürüyorsa.

• Nefes darlığı, yutma güçlüğü veya ağrı eşlik ediyorsa.

• Boyunda kitle veya şişlik fark edilirse.

• Ses kısıklığı sık sık tekrarlıyorsa.

Sonuç

Ses kısıklığı, genellikle ses tellerinin tahrişi veya hasarı nedeniyle ortaya çıkar. En yaygın nedenler enfeksiyonlar, reflü, sigara kullanımı ve sesin aşırı kullanımıdır. Ancak uzun süreli veya tekrarlayan ses kısıklığı, ciddi bir sağlık sorununun işareti olabilir. Bu durumda, altta yatan nedenin tespit edilmesi ve tedavi edilmesi için bir kulak burun boğaz (KBB) uzmanına başvurulması önemlidir.