SEDEF HASTALIĞI BELİRTİLERİ

Sedef hastalığı (psoriasis), ciltte iltihaplanma, pullanma ve kızarıklık gibi belirtilerle ortaya çıkan kronik bir hastalıktır. Belirtiler, hastalığın türüne, şiddetine ve vücutta etkilediği bölgelere göre değişiklik gösterebilir. Sedef hastalığı olan kişilerde belirtiler alevlenme ve remisyon (hafifleme) dönemleri şeklinde döngüsel olarak görülür.

Sedef Hastalığının Belirtileri

• Kızarık Plaklar:

  • Ciltte belirgin şekilde kızarmış alanlar oluşur. Genellikle bu alanlar iltihaplıdır ve sınırları keskindir.

• Gümüş Renkli Pullanmalar:

  • Kızarık alanların üzeri genellikle kalın ve gümüş renginde pullarla kaplıdır.

• Kaşıntı ve Yanma:

  • Ciltte yoğun kaşıntı hissi veya yanma görülebilir, özellikle alevlenme dönemlerinde bu rahatsızlık artar.

• Cilt Çatlaması ve Kanama:

  • Aşırı kuruluk nedeniyle ciltte çatlaklar oluşabilir ve bu çatlaklar kanayabilir.

• Kalınlaşmış Cilt:

  • Zamanla cilt plaklarının olduğu alanlarda kalınlaşma ve sertleşme meydana gelebilir.

• Tırnak Çukurlaşması:

  • Tırnak yüzeyinde küçük çukur şeklinde çöküntüler oluşur.

• Tırnak Renk Değişikliği:

  • Tırnaklarda sarı veya kahverengi renk değişiklikleri görülebilir.

• Tırnak Kalınlaşması:

  • Tırnaklar kalınlaşabilir ve kolay kırılabilir hale gelebilir.

• Tırnak Yatağından Ayrılma:

  • Tırnaklar, tırnak yatağından ayrılarak düşebilir (onikoliz).

• Eklem Ağrısı ve Şişlik:

  • Eklemlerde ağrı, sertlik ve şişlik oluşabilir.

• Hareket Kısıtlılığı:

  • Özellikle eller, ayaklar ve dizlerde hareket kısıtlılığı görülebilir.

• Eklem Deformasyonları:

  • Tedavi edilmezse uzun vadede eklemlerde deformasyonlar gelişebilir.

• Dirsekler ve Dizler:

  • Sedef hastalığının en sık görüldüğü bölgelerden biridir.

• Saçlı Deri:

  • Saç çizgisi boyunca veya saçlı deride kızarıklık, pullanma ve kepek benzeri belirtiler oluşabilir.

• Sırt ve Gövde:

  • Sırt, bel ve karın bölgelerinde plaklar oluşabilir.

• Avuç İçi ve Ayak Tabanı:

  • Bu bölgelerde çatlama, pullanma ve ağrılı cilt yapısı görülebilir.

• Kasık ve Koltuk Altı:

  • Cilt kıvrımlarında kızarıklık ve düz lezyonlar gelişebilir (ters sedef hastalığı).

Sedef Hastalığının Türlerine Göre Belirtiler

1. Plak Tipi Psoriasis (Psoriasis Vulgaris):

   • En yaygın türdür. Kızarık plaklar, üzeri gümüş rengi pullarla kaplıdır.

   • Genellikle dizler, dirsekler, saçlı deri ve sırt gibi alanlarda görülür.

2. Guttat Psoriasis:

   • Küçük, su damlası şeklinde kızarık döküntülerle karakterizedir.

   • Çoğunlukla çocuklarda veya gençlerde streptokok enfeksiyonları sonrası görülür.

3. Püstüler Psoriasis:

   • Kızarıklık üzerine beyaz irin dolu kabarcıklar (püstüller) oluşur.

   • Genellikle eller ve ayaklarda görülür, nadiren tüm vücudu etkiler.

4. Eritrodermik Psoriasis:

   • Cildin büyük bir kısmını etkileyen şiddetli kızarıklık ve soyulma ile karakterizedir.

   • Bu tür, nadir ancak tehlikeli bir formdur ve tıbbi acil durum olarak değerlendirilir.

5. Ters Psoriasis:

   • Cilt kıvrımlarında (kasık, koltuk altı, meme altı) oluşan, genellikle nemli ve kızarık lezyonlarla karakterizedir.

Hastalığın Alevlenme ve Hafifleme Dönemleri

• Alevlenme:

  • Belirtiler daha yoğun hale gelir. Kaşıntı, yanma ve cilt tahrişi artar.

  • Stres, enfeksiyon, soğuk hava ve tetikleyici ilaçlar bu dönemi başlatabilir.

• Remisyon:

  • Belirtiler azalır veya tamamen kaybolabilir.

Sedef Hastalığını Tetikleyen Faktörler

• Stres: Duygusal veya fiziksel stres semptomları kötüleştirebilir.

• Hava Koşulları: Soğuk ve kuru hava belirtileri artırabilir.

• Cilt Yaralanmaları: Kesikler, çizikler veya cerrahi müdahaleler hastalığı tetikleyebilir.

• Enfeksiyonlar: Özellikle streptokok boğaz enfeksiyonu gibi durumlar.

• Bazı İlaçlar: Beta blokerler, lityum gibi ilaçlar belirtileri şiddetlendirebilir.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

• Ciltte kızarıklık ve pullanma kalıcı hale geldiyse.

• Tırnaklarda ciddi değişiklikler varsa.

• Eklem ağrısı ve şişlik görülüyorsa.

• Belirtiler günlük yaşamı etkileyen seviyeye ulaştıysa.

Sonuç

Sedef hastalığının belirtileri, hastalığın türüne ve şiddetine göre değişir. En yaygın belirtiler, ciltte kızarıklık, pullanma ve kaşıntıdır. Tırnak ve eklem sorunları da görülebilir. Sedef hastalığı, kronik bir durum olduğundan erken teşhis ve doğru tedavi semptomları kontrol altına almak ve yaşam kalitesini artırmak açısından önemlidir. Bir dermatoloğa başvurarak uygun tedavi planı oluşturabilirsiniz.