SAĞIRLIK NEDENLERİ

Sağırlık, işitme kaybının ortaya çıkmasına neden olan farklı faktörlere bağlı olarak gelişebilir. Sağırlığın nedenleri genetik, çevresel ve sağlık durumlarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. İşte sağırlığın başlıca nedenleri:

1. Genetik Nedenler

• Doğuştan Gelen Sağırlık:

  • Genetik mutasyonlar sonucu işitme organlarının gelişiminde bozukluk görülebilir.

  • Ailede sağırlık öyküsü varsa risk artar.

  • Otozomal dominant, otozomal resesif veya X kromozomuna bağlı geçiş gösterebilir.

• Sendromik Sağırlık:

  • Sağırlık, Down sendromu, Usher sendromu, Pendred sendromu gibi genetik sendromlarla birlikte görülebilir.

2. Yaşlanma (Presbiakuzi)

• İleri yaşa bağlı işitme kaybı, sağırlığın en yaygın nedenlerinden biridir.

• İç kulaktaki tüycük hücreleri zamanla hasar görerek ses algılama kapasitesini azaltır.

3. Yüksek Ses Maruziyeti

• Uzun süreli veya ani yüksek seslere (örneğin patlama, silah sesi) maruz kalmak iç kulakta kalıcı hasara yol açabilir.

• Meslek Hastalıkları: Gürültülü ortamlarda çalışanlar (fabrika işçileri, müzisyenler) risk altındadır.

4. Kulak İltihapları

• Orta Kulak İltihabı (Otitis Media):

  • Özellikle çocuklarda sık görülür ve tedavi edilmediğinde kalıcı işitme kaybına yol açabilir.

• İç Kulak İltihabı (Labirentit):

  • İç kulakta enfeksiyon nedeniyle sağırlık ve denge sorunları görülebilir.

5. Kulak Zarı Problemleri

• Kulak zarı delinmesi veya yırtılması, seslerin iç kulağa iletimini engelleyebilir.

• Sebepler arasında kulak travmaları, enfeksiyonlar ve yanlış temizlik alışkanlıkları bulunur.

6. Ototoksik İlaçlar

• Bazı ilaçlar iç kulaktaki işitme sinirlerine zarar verebilir. Bu ilaçlar arasında:

  • Aminoglikozid antibiyotikler (örneğin, gentamisin).

  • Kemoterapi ilaçları (örneğin, sisplatin).

  • Aspirin veya bazı diüretikler (yüksek dozda kullanım).

7. Travmalar

• Baş Yaralanmaları:

  • İç kulağa veya işitme sinirine zarar verebilir.

• Akustik Travma:

  • Ani yüksek seslere maruz kalma sonucu işitme kaybı.

8. Doğum Komplikasyonları

• Oksijen Yetersizliği:

  • Doğum sırasında yeterince oksijen alamayan bebeklerde işitme kaybı gelişebilir.

• Enfeksiyonlar:

  • Gebelik sırasında annenin geçirdiği kızamıkçık, toksoplazmozis veya sifiliz gibi enfeksiyonlar bebeğin işitme yetisini etkileyebilir.

9. Enfeksiyon Hastalıkları

• Kızamık, Kabakulak ve Menenjit:

  • Bu enfeksiyonlar işitme sinirine veya iç kulağa zarar verebilir.

• HIV/AIDS:

  • Bu durumlarda bağışıklık sisteminin zayıflaması nedeniyle işitme kaybı riski artar.

10. Tümörler

• Akustik Nörinom (Vestibüler Schwannoma):

  • İşitme sinirinde oluşan iyi huylu bir tümör, sağırlığa neden olabilir.

• Beyin veya kafa tabanı tümörleri de işitme sinirlerini etkileyebilir.

11. Kulak Tıkanıklıkları

• Kulak Kiri (Buşon):

  • Kulak kanalını tıkayarak sesin iletimini engeller.

• Yabancı Cisim:

  • Özellikle çocuklarda kulakta yabancı cisim bulunması işitme kaybına yol açabilir.

12. Dolaşım Problemleri

• Kan Akışında Azalma:

  • Diyabet, yüksek tansiyon gibi hastalıklar işitme sinirine giden kan akışını azaltabilir.

• Otoimmün Hastalıklar:

  • Lupus veya Behçet hastalığı gibi bağışıklık sistemi bozuklukları işitme kaybına neden olabilir.

13. Ani İşitme Kaybı

• Nedeni Tam Belli Olmayan Durumlar:

  • Ani sensörinöral işitme kaybı, hızlı bir şekilde bir veya iki kulakta sağırlığa neden olabilir. Genellikle bir viral enfeksiyon veya dolaşım sorunu ile ilişkilendirilir.

14. Sigara ve Alkol Kullanımı

• Sigara: Kan dolaşımını bozarak iç kulağa zarar verebilir.

• Alkol: Uzun süreli aşırı tüketim, işitme kaybını artırabilir.

15. Metabolik ve Hormonel Hastalıklar

• Tiroid Bozuklukları: Tiroid bezinin az veya çok çalışması işitme sağlığını etkileyebilir.

• Diyabet: İşitme sinirlerine zarar vererek sağırlığa neden olabilir.

16. Yaşam Tarzı ve Çevresel Faktörler

• Gürültüye Maruz Kalma: Uzun süre yüksek sesle müzik dinleme, işyerindeki gürültü.

• Yetersiz Beslenme: Bazı vitamin ve mineral eksiklikleri (örneğin, B12, çinko) işitme kaybını artırabilir.

Sonuç

Sağırlık, genetik faktörlerden çevresel maruziyetlere kadar birçok nedene bağlı olarak gelişebilir. İşitme kaybının erken fark edilmesi ve tedavi edilmesi, yaşam kalitesini artırmak için kritik öneme sahiptir. Gürültüden korunmak, düzenli sağlık kontrolleri yapmak ve işitme ile ilgili sorunlarda erken müdahalede bulunmak önemlidir.