Saç kepeklenmesi, saç derisinde görülen pullanma ve kaşıntı ile kendini gösteren yaygın bir sorundur. Kepeğin oluşmasının birçok nedeni olabilir. Genellikle saç derisinin yenilenme sürecinin hızlanması sonucu ölü deri hücrelerinin birikmesiyle ortaya çıkar. İşte kepeklenmenin başlıca nedenleri:
Seboreik dermatit, kepeklenmenin en yaygın nedenlerinden biridir.
Saç derisi aşırı yağlanır, kızarır ve sarımsı, yapışkan kepek oluşur.
Kaşıntı ve saç derisinde tahrişle birlikte görülebilir.
Cilt tipine bağlı olarak saç derisinin kuruması ince ve beyaz kepek oluşumuna neden olabilir.
Özellikle kış aylarında soğuk hava ve düşük nem oranı kuru kepeği artırır.
Saç derisinde doğal olarak bulunan Malassezia adlı mantar, yağları parçalayarak tahrişe ve kepeklenmeye neden olabilir.
Bağışıklık sistemi veya yağ dengesinin bozulması bu mantarın aşırı çoğalmasına yol açar.
Saçın düzenli olarak yıkanmaması sonucu yağ, ölü deri hücreleri ve saç ürünleri birikerek kepek oluşumunu tetikler.
Şampuan, saç spreyi, jöle, saç boyası gibi kimyasal ürünler saç derisinde tahrişe neden olabilir.
Bu durum "kontakt dermatit" olarak bilinir ve kepeklenmeyle birlikte kaşıntıya yol açar.
Çinko, B vitamini ve omega-3 yağ asitleri eksiklikleri saç derisinin sağlığını olumsuz etkileyebilir ve kepeğe yol açabilir.
Yetersiz beslenme, saç derisinde kuruluk ve yağ dengesizliğine neden olur.
Hormonlardaki değişiklikler (ergenlik, gebelik veya menopoz gibi dönemler) saç derisinin yağ üretimini artırarak kepeklenmeye neden olabilir.
Fiziksel veya duygusal stres bağışıklık sistemini zayıflatarak saç derisindeki mantarların çoğalmasına neden olabilir.
Yorgunluk ve uyku eksikliği de kepeklenmeyi tetikleyebilir.
Seboreik dermatit, egzama, sedef hastalığı ve mantar enfeksiyonları gibi cilt rahatsızlıkları kepeklenmeye neden olabilir.
Saçları aşırı sıcak su ile yıkamak, saç derisinin kurumasına neden olur ve pullanmayı artırır.
Soğuk ve kuru hava saç derisinin kurumasına ve kepeklenmesine yol açabilir.
Ayrıca yaz aylarında aşırı terleme saç derisini tahriş ederek kepek oluşumunu tetikleyebilir.
Sigara ve alkol, saç derisinde kan dolaşımını olumsuz etkileyerek kepeğe neden olabilir.
Ailede kepek veya seboreik dermatit öyküsü olan kişilerde kepeklenme riski daha yüksektir.
Seboreik dermatit (yağlı saç derisi)
Kuru saç derisi
Mantar enfeksiyonu (Malassezia)
Yetersiz saç temizliği
Kimyasal saç ürünleri
Beslenme eksiklikleri
Hormonal değişimler
Stres ve yaşam tarzı faktörleri
Cilt hastalıkları
Kepeklenme, çoğu durumda düzenli saç temizliği, uygun şampuan kullanımı ve sağlıklı bir yaşam tarzı ile kontrol altına alınabilir. Ancak uzun süre geçmeyen ve şiddetli kepeklenme durumlarında bir dermatoloji uzmanına başvurmak önemlidir.