Rahimde polip (endometrial polip), rahmin iç yüzeyini döşeyen endometriyum tabakasından gelişen küçük, iyi huylu (kanser olmayan) doku büyümeleridir. Polipler genellikle saplı veya geniş tabanlı olabilir ve boyutları birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar değişebilir. Rahimde tek bir polip olabileceği gibi birden fazla polip de bulunabilir.
Endometrial Polip:
Rahmin iç tabakasında (endometriyum) oluşur. En sık görülen polip türüdür.
Servikal Polip:
Rahim ağzında (servikste) oluşur.
Rahim polipleri genellikle 40-50 yaş arasındaki kadınlarda daha sık görülür.
Menopoz öncesi ve menopoz sonrası dönemde de ortaya çıkabilir.
Çoğunlukla iyi huylu olmalarına rağmen nadiren kansere dönüşebilir.
Rahim poliplerinin kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak bazı risk faktörleri polip oluşumuna zemin hazırlayabilir:
Hormonal Dengesizlik:
Östrojen hormonunun fazlalığı, poliplerin oluşumunda önemli bir rol oynar.
Yaş:
Orta yaş ve menopoz öncesi dönemde daha sık görülür.
Obezite:
Fazla kilo, östrojen seviyelerini artırarak polip gelişimini tetikleyebilir.
Hipertansiyon ve Diyabet:
Bu durumlar rahim polipleri riskini artırabilir.
Genetik Faktörler:
Ailede rahim polipleri öyküsü olması riski artırabilir.
Rahim polipleri genellikle belirti vermez ve rutin kontroller sırasında tespit edilir. Ancak belirti verdiğinde şu semptomlar görülebilir:
Adet Düzensizlikleri:
Ağır, düzensiz veya uzun süreli adet kanamaları.
Adet Dışı Kanamalar:
Adet dönemi dışında ara kanamalar veya lekelenmeler.
Menopoz Sonrası Kanama:
Menopoz sonrası herhangi bir kanama, polip belirtisi olabilir.
Pelvik Ağrı veya Rahatsızlık:
Büyük polipler pelvik bölgede rahatsızlık hissine neden olabilir.
Kısırlık:
Rahimdeki polipler, embriyonun rahme tutunmasını zorlaştırarak kısırlığa neden olabilir.
Cinsel İlişki Sonrası Kanama:
Özellikle servikal poliplerde görülür.
Rahim polipleri genellikle aşağıdaki yöntemlerle teşhis edilir:
Ultrason:
Transvajinal ultrason, rahimdeki polipleri tespit etmek için kullanılan ilk yöntemdir.
Sonohisterografi:
Rahim içine sıvı verilerek ultrason yapılır ve poliplerin daha net görüntülenmesi sağlanır.
Histeroskopi:
Rahim içine yerleştirilen bir kamera ile doğrudan görüntüleme yapılır. Poliplerin çıkarılması için de kullanılabilir.
Biyopsi:
Poliplerden alınan doku örneği incelenerek kanser olup olmadığı değerlendirilir.
Poliplerin tedavisi, büyüklüğüne, sayısına ve semptomlara bağlıdır:
1. İlaç TedavisiHormonal İlaçlar:
Doğum kontrol hapları veya hormon düzenleyici ilaçlar kısa süreli semptom kontrolü sağlayabilir.
Ancak ilaç tedavisi polipleri tamamen ortadan kaldırmaz.
Histeroskopik Polipektomi:
Poliplerin cerrahi olarak çıkarılması. Histeroskopi sırasında yapılır.
Minimal invaziv bir yöntemdir ve hızlı iyileşme sağlar.
Polipler tekrar ediyorsa veya kanser riski taşıyorsa rahmin alınması gerekebilir.
Menopoz sonrası dönemde ciddi semptomları olan hastalarda tercih edilebilir.
Kanserleşme:
Polipler genellikle iyi huyludur, ancak nadiren kanserleşebilir.
Özellikle menopoz sonrası kadınlarda poliplerin kanser riski daha yüksektir.
Kısırlık:
Polipler, rahim iç tabakasının yapısını bozarak kısırlığa neden olabilir.
Beslenme ve Yaşam Tarzı:
Lif açısından zengin gıdalar tüketmek, obeziteyi önlemek ve hormonal dengeyi desteklemek için önemlidir.
İşlenmiş gıdalardan ve aşırı şeker tüketiminden kaçınılmalıdır.
Düzenli Egzersiz:
Düzenli fiziksel aktivite hormon dengesini korumaya yardımcı olabilir.
Hormon Dengesinin Sağlanması:
Doğru beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıkları hormonal dengeyi destekleyebilir.
Düzenli Kontroller:
Jinekolojik kontrollerle polipler erken dönemde teşhis edilebilir.
Rahimde polipler genellikle iyi huylu oluşumlar olmasına rağmen, belirtiler fark edildiğinde mutlaka bir kadın doğum uzmanına başvurulmalıdır. Erken teşhis, poliplerin neden olabileceği ciddi sorunların önlenmesi için önemlidir.