RAHİM SARKMASI NEDİR

Rahim sarkması (uterin prolapsus), rahmin, pelvik taban kaslarının ve bağlarının zayıflaması veya gerilmesi sonucu vajinaya doğru kayması ya da sarkması durumudur. Bu durum, rahmin normal yerinde durmasını sağlayan bağ dokusu ve kasların destek fonksiyonlarını yitirmesiyle ortaya çıkar. Rahim sarkması, hafif bir pozisyon değişikliğinden tamamen vajinanın dışına çıkmasına kadar farklı derecelerde olabilir.

Rahim Sarkmasının Dereceleri

Rahim sarkması genellikle dört farklı dereceye ayrılır:

1. Birinci Derece:

   • Rahim hafifçe vajinaya doğru iner, ancak vajina girişine ulaşmaz.

2. İkinci Derece:

   • Rahim, vajina girişine kadar iner.

3. Üçüncü Derece:

   • Rahim, vajina açıklığından dışarı çıkacak şekilde sarkar.

4. Dördüncü Derece (Total Prolapsus):

   • Rahmin tamamı vajinanın dışına çıkar. Bu durum genellikle ciddi bir pelvik organ sarkması ile ilişkilidir.

Rahim Sarkmasının Nedenleri

Rahim sarkmasının başlıca nedenleri şunlardır:

1. Doğum ve Gebelik:

   • Vajinal doğumlar, özellikle zor veya çoklu doğumlar pelvik taban kaslarını zayıflatabilir.

   • Büyük bebek doğurmak veya müdahaleli doğum (örneğin forseps veya vakum) sarkma riskini artırabilir.

2. Pelvik Taban Kaslarının Zayıflaması:

   • Yaşlanma ve menopoz sonrası östrojen seviyesinin düşmesi, pelvik tabanın destekleyici yapısının zayıflamasına neden olabilir.

3. Ağır Kaldırma ve Zorlanma:

   • Sürekli ağır yük kaldırma, kronik öksürük veya kabızlık gibi pelvik bölgeye sürekli baskı yapan durumlar.

4. Obezite:

   • Aşırı kilo, pelvik taban üzerinde sürekli baskı yaratarak sarkmaya neden olabilir.

5. Ameliyatlar:

   • Daha önce rahimde veya pelvik bölgede yapılan ameliyatlar, pelvik destek yapılarını zayıflatabilir.

6. Genetik Faktörler:

   • Bazı kadınlarda bağ dokusunun genetik olarak daha zayıf olması rahim sarkması riskini artırabilir.

Rahim Sarkmasının Belirtileri

Rahim sarkması belirtileri, sarkmanın derecesine göre değişir. Hafif vakalarda belirti görülmeyebilir, ancak ileri derecelerde şu belirtiler ortaya çıkabilir:

1. Vajinadan Baskı veya Dışarı Çıkma Hissi:

   • Vajina içinde veya dışında bir dolgunluk ya da kitle hissi.

2. Alt Karın veya Pelvik Ağrı:

   • Özellikle uzun süre ayakta durulduğunda veya ağır kaldırıldığında artar.

3. İdrar ve Bağırsak Problemleri:

   • Sık idrara çıkma, idrar kaçırma veya mesaneyi tamamen boşaltamama.

   • Kabızlık veya dışkılama sırasında zorluk.

4. Cinsel İlişki Sırasında Rahatsızlık:

   • Cinsel ilişki sırasında ağrı veya rahatsızlık hissi.

5. Sırt Ağrısı:

   • Pelvik bölgedeki baskı nedeniyle bel ve sırt ağrısı.

6. Vajinal Kanama veya Akıntı:

   • Özellikle vajinadan dışarı çıkan rahimde sürtünmeye bağlı tahriş sonucu.

Rahim Sarkmasının Tedavisi

Rahim sarkması tedavisi, durumun ciddiyetine, semptomlara ve hastanın yaşam tarzına bağlı olarak değişir. Tedavi yöntemleri şunlardır:

• Kilo Yönetimi: Fazla kilolardan kurtulmak pelvik bölgeye baskıyı azaltabilir.

• Kabızlığı Önleme: Lif açısından zengin bir diyet ve bol su tüketimi önerilir.

• Pelvik taban kaslarının güçlendirilmesi sarkmanın ilerlemesini yavaşlatabilir ve hafif vakalarda semptomları hafifletebilir.

• Vajinaya yerleştirilen bir cihaz, rahmi destekleyerek semptomları azaltabilir.

• Pessary, cerrahi tedavi istemeyen veya uygun olmayan hastalar için kullanılabilir.

• Menopoz sonrası düşük östrojen seviyeleri nedeniyle pelvik taban kasları zayıfladıysa, vajinal östrojen kremleri ile destek sağlanabilir.

• Histerektomi: Rahmin tamamen alınması.

• Pelvik Tabana Destek Cerrahisi: Rahmin yerine sabitlenmesi veya diğer pelvik organların desteklenmesi.

• Vajinal Yaklaşım: Vajinadan yapılan cerrahilerle rahim sarkması düzeltilir.

Rahim Sarkmasını Önlemek İçin Öneriler

1. Pelvik Taban Egzersizlerini Düzenli Yapın: Kegel egzersizleri, pelvik kasları güçlendirmeye yardımcı olabilir.

2. Aşırı Zorlanmadan Kaçının: Ağır kaldırmaktan veya kronik kabızlıktan kaçınmak.

3. Kilo Verin: Fazla kilo pelvik taban kaslarına aşırı baskı yapabilir.

4. Sigara İçmeyin: Kronik öksürüğü önlemek için sigaradan uzak durulmalıdır.

Rahim sarkması, özellikle erken aşamalarda teşhis edilirse yönetilebilir bir durumdur. Belirtiler fark edildiğinde bir kadın doğum uzmanına başvurulması, durumun ciddiyetine uygun tedavi planının yapılmasını sağlar.