NÖROPATİK OSTEOARTROPATİ NEDENLERİ

Nöropatik osteoartropati (Charcot eklemi), genellikle sinir hasarının (nöropati) bir sonucu olarak ortaya çıkar. Nöropati, duyusal, motor veya otonom sinirlerde meydana gelen işlev kaybıdır ve bu durum, eklemlerde ve çevresindeki kemiklerde anormal yüklenmelere, mikro travmalara ve sonuçta deformasyonlara yol açar. İşte nöropatik osteoartropatiye neden olan ana faktörler:

1. Diyabetik Nöropati

• En Yaygın Neden:

  • Diyabet (şeker hastalığı), nöropatik osteoartropatinin en sık görülen sebebidir.

  • Diyabetik nöropati, uzun süreli yüksek kan şekeri seviyelerinin sinirlerde hasara yol açması sonucu oluşur.

• Mekanizma:

  • Sinir hasarı ağrıyı hissetmeyi engeller, bu da ayak ve eklemlerde fark edilmeyen mikro travmalara neden olur.

  • Otonom sinirlerin etkilenmesi terleme ve kan akışında bozukluklara yol açarak kemik ve eklem dokularını zayıflatır.

2. Nörolojik Hastalıklar

• Omurilikte sıvı dolu kistlerin (siringomiyeli) oluşumu, sinirlerde baskıya ve hasara neden olur.

• Özellikle omuz, dirsek ve ellerde nöropatik osteoartropatiye yol açabilir.

• Omurilik hasarları, sinirlerin duyusal ve motor işlevlerini bozarak etkilenen bölgelerde fark edilmeyen travmaların oluşmasına neden olur.

• Lepra, sinirleri doğrudan etkileyen bir enfeksiyon hastalığıdır ve sinir kaybı nedeniyle nöropatik osteoartropatiye neden olabilir.

• Doğumsal bir omurga bozukluğu olan spina bifida, sinir hasarına ve nöropatik osteoartropatiye zemin hazırlar.

3. Travma ve Mikro Travmalar

• Fark Edilmeyen Yaralanmalar:

  • Sinir hasarı nedeniyle ağrı hissedilmediğinde, küçük travmalar fark edilmeden eklem ve kemiklerde hasar oluşturabilir.

• Tekrarlayan Hareketler:

  • Tekrarlayan stres, kemiklerde mikro kırıklara neden olabilir.

4. Romatizmal ve Enflamatuar Hastalıklar

• Romatoid Artrit:

  • İltihaplanma, sinir hasarına neden olabilir ve nöropatik osteoartropati gelişimini hızlandırabilir.

• Gut Hastalığı:

  • Ürik asit kristalleri, eklem çevresinde hasara ve sinirlerin zayıflamasına yol açabilir.

5. Metabolik ve Genetik Hastalıklar

• Kronik alkol kullanımı, periferik nöropatiye neden olarak nöropatik osteoartropati riskini artırabilir.

• B12 Vitamini Eksikliği:

  • Sinirlerin işlevselliğini bozan nöropatiye neden olur.

• Tiamin Eksikliği:

  • Kronik alkolizmle ilişkili olup sinir hasarına zemin hazırlar.

• Charcot-Marie-Tooth hastalığı gibi genetik hastalıklar nöropatiye ve dolaylı olarak nöropatik osteoartropatiye neden olabilir.

6. Enfeksiyonlar

• Lepra (Cüzzam):

  • Sinir dokusunu doğrudan etkileyerek duyusal kayıplara ve kemik deformasyonlarına yol açabilir.

• Nörosifiliz:

  • Sinir sisteminde hasara neden olarak eklemlerde instabilite yaratabilir.

7. İlaçlar ve Toksik Maruziyet

• Bazı kemoterapi ilaçları ve toksinlere maruz kalmak sinir hasarına neden olabilir.

8. Otonom Sinir Sistemi Disfonksiyonu

• Otonom sinirlerin hasar görmesi, ciltte terleme azalmasına ve kan akışının bozulmasına neden olur.

• Bu durum, kemiklerin ve eklemlerin yeterince beslenememesine ve zayıflamasına yol açar.

9. Yaşlanma ve İleri Yaş

• Yaşlanma ile birlikte periferik sinirlerde meydana gelen dejeneratif değişiklikler nöropati gelişme riskini artırabilir.

Nöropatik Osteoartropati'nin Gelişim Mekanizması

1. Sinir Hasarı:

   • Duyusal, motor ve otonom sinirlerdeki hasar ağrı hissini ve eklemlerdeki koruyucu refleksleri azaltır.

2. Fark Edilmeyen Mikro Travmalar:

   • Ağrı hissedilmediği için tekrarlayan stres ve mikro travmalar eklem ve kemiklerde hasara yol açar.

3. Enflamasyon ve Kan Akışı Bozukluğu:

   • Otonom sinirlerin etkilenmesi nedeniyle dokuların iyileşme kapasitesi azalır.

4. Kemik ve Eklem Tahribatı:

   • Zamanla kemik deformasyonları, kırıklar ve ciddi eklem instabilitesi meydana gelir.

Sonuç

Nöropatik osteoartropati, sinir hasarına yol açan birçok durumun bir komplikasyonu olarak gelişir. En yaygın nedeni diyabetik nöropati olsa da, diğer nörolojik, romatizmal ve metabolik hastalıklar da bu durumun gelişiminde rol oynayabilir. Sinir hasarına yol açan herhangi bir durumda erken teşhis ve tedavi, nöropatik osteoartropati gelişimini önlemek için kritik öneme sahiptir. Eğer nöropati belirtileriniz varsa, bir uzmana danışarak altta yatan nedenlerin değerlendirilmesi önemlidir.