KRONİK BÖBREK İLTİHABI NEDENLERİ

Kronik böbrek iltihabı (kronik nefrit veya kronik glomerülonefrit), böbreklerdeki süzme işlevini yerine getiren glomerüllerin uzun süreli inflamasyonu nedeniyle gelişir. Bu iltihaplanmanın altında yatan nedenler genellikle bağışıklık sistemi sorunları, enfeksiyonlar veya kronik hastalıklardır. İşte kronik böbrek iltihabının başlıca nedenleri:

1. Bağışıklık Sistemi Sorunları

• Otoimmün Hastalıklar: Bağışıklık sistemi, böbreklerin glomerüllerine saldırarak iltihaplanmaya neden olabilir. Örnekler:

  • Lupus Nefriti: Sistemik lupus eritematozus hastalığının böbrekleri etkilemesi.

  • IgA Nefropatisi: IgA antikorlarının böbreklerde birikmesi sonucu oluşan kronik inflamasyon.

• Postenfeksiyöz Glomerülonefrit: Bakteriyel veya viral enfeksiyonlara karşı bağışıklık sistemi tepkisi böbreklerde iltihaplanmaya yol açabilir.

2. Akut Glomerülonefritin Kronikleşmesi

• Akut böbrek iltihabı (akut glomerülonefrit) tam olarak tedavi edilmez veya yeterince kontrol altına alınmazsa zamanla kronik hale dönüşebilir.

3. Kronik Hastalıklar

• Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon): Yüksek tansiyon, böbreklerdeki kan damarlarına zarar vererek inflamasyona neden olabilir.

• Diyabet: Kan şekerinin yüksek olması böbreklerde damar hasarına ve iltihaba yol açabilir (diabetik nefropati).

4. Tekrarlayan Enfeksiyonlar

• Böbrek enfeksiyonları (piyelonefrit gibi) veya idrar yolu enfeksiyonlarının sık tekrarlanması, böbreklerde kronik inflamasyona neden olabilir.

• Bazı viral enfeksiyonlar da (ör. Hepatit B, Hepatit C, HIV) böbrek iltihabını tetikleyebilir.

5. Genetik ve Kalıtsal Faktörler

• Ailede kronik böbrek iltihabı veya glomerülonefrit öyküsü olan kişilerde hastalığın gelişme riski daha yüksektir.

• Alport Sendromu: Kalıtsal bir hastalık olup, böbrek iltihabına ve böbrek yetmezliğine neden olabilir.

6. Toksinlere Maruz Kalma

• Uzun Süreli İlaç Kullanımı:

  • Ağrı kesiciler (ör. nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar - NSAID'ler) veya böbrek toksisitesine yol açabilecek ilaçlar.

• Toksik Kimyasallar: Ağır metaller (kurşun, cıva gibi) veya diğer toksik maddelere uzun süreli maruz kalma.

7. Metabolik Bozukluklar

• Amiloidoz: Anormal protein birikimi, böbrek dokularına zarar vererek inflamasyona neden olabilir.

• Hiperkalsemi: Yüksek kalsiyum seviyeleri, böbreklerde inflamasyon ve hasar oluşturabilir.

8. Kan Damarı Problemleri

• Vaskülit: Kan damarlarının iltihaplanması böbreklere giden kan akışını bozarak inflamasyona neden olabilir.

• Ateroskleroz: Damar sertleşmesi nedeniyle böbrek dokuları zarar görebilir.

9. Yaşam Tarzı ve Çevresel Faktörler

• Sigara: Böbreklerde damar hasarını artırarak inflamasyonu tetikleyebilir.

• Sağlıksız Beslenme: Yüksek tuz, işlenmiş gıdalar ve aşırı protein tüketimi böbrek fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir.

10. Sebebi Bilinmeyen Durumlar

Bazı durumlarda kronik böbrek iltihabının kesin nedeni tespit edilemeyebilir. Bu, idiyopatik glomerülonefrit olarak adlandırılır.

Risk Faktörleri

• Ailede böbrek hastalığı öyküsü.

• Hipertansiyon veya diyabet gibi kronik hastalıklar.

• Tekrarlayan enfeksiyonlar.

• Bağışıklık sistemi bozuklukları.

• Böbrek hasarına yol açabilecek ilaçların veya toksinlerin uzun süreli kullanımı.

Kronik Böbrek İltihabını Önlemek İçin Öneriler

1. Kan Basıncını ve Şeker Seviyesini Kontrol Edin: Hipertansiyon ve diyabet, böbrek hasarının en yaygın nedenlerindendir.

2. Düzenli Kontroller: Özellikle risk grubundaysanız, düzenli böbrek fonksiyonu testleri yaptırın.

3. Sağlıklı Beslenme: Düşük tuzlu, dengeli bir diyet uygulayın.

4. İlaç Kullanımına Dikkat Edin: Böbreklere zarar verebilecek ilaçların uzun süreli kullanımından kaçının.

5. Sigara ve Alkolden Kaçının: Sigara ve alkol, böbrek fonksiyonlarını olumsuz etkiler.

6. Enfeksiyonları Tedavi Edin: İdrar yolu enfeksiyonları gibi durumları ihmal etmeyin ve zamanında tedavi olun.

Kronik böbrek iltihabı genellikle sinsi bir şekilde ilerler. Belirtiler ortaya çıkmadan önce düzenli sağlık kontrolleriyle erken teşhis ve müdahale, böbrek sağlığını korumak için hayati önem taşır.