KIZAMIK NEDENLERİ

Kızamık, Measles virüsünün (Morbillivirus) neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Bu virüs, bağışıklık sistemi tarafından kontrol altına alınmadığında hızla yayılarak hastalığa neden olur. İşte kızamığın başlıca nedenleri ve hastalığın yayılmasını kolaylaştıran faktörler:

Kızamığın Nedenleri

• Hastalık Etkeni:

  • Kızamığın ana nedeni Measles virüsüdür. Bu virüs, insanlara özgüdür ve insan vücudu dışında hayatta kalamaz.

• Virüsün Özellikleri:

  • Solunum yollarını etkileyen bir RNA virüsüdür.

  • Hızla çoğalabilir ve bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde ciddi enfeksiyonlara neden olabilir.

2. Bulaşma Yolları

• Kızamık, damlacık yoluyla bulaşan en bulaşıcı hastalıklardan biridir.

• Enfekte bir kişi öksürdüğünde, hapşırdığında veya konuştuğunda virüs havaya yayılır.

• Virüs, havada birkaç saat asılı kalabilir ve solunum yoluyla başka bireylere bulaşabilir.

• Enfekte kişinin burun akıntısı, tükürüğü veya gözyaşı gibi vücut sıvılarıyla temas yoluyla bulaşır.

• Virüs, enfekte kişinin dokunduğu yüzeylerde bir süre canlı kalabilir. Bu yüzeylere temas eden ve sonrasında ellerini yüzüne götüren bireylere bulaşabilir.

3. Aşılanmamış Kişiler

• Aşı Eksikliği:

  • Kızamık aşısı olmayan bireyler hastalığa karşı savunmasızdır.

• Bağışıklık Yetersizliği:

  • Kızamık geçirmiş veya aşı olmuş kişiler bağışıklık geliştirirken, aşılanmamış bireyler enfeksiyon riskine açıktır.

• Aşılama programlarının yetersiz olduğu bölgelerde kızamık salgınları sık görülür.

4. Bağışıklık Sistemi Zayıflığı

• Bağışıklık Sistemi Zayıf Kişiler:

  • Bebekler, yaşlılar, bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler (ör. kanser hastaları veya organ nakli geçirenler) kızamığa karşı daha savunmasızdır.

• Beslenme Yetersizliği:

  • Vitamin A eksikliği olan bireylerde bağışıklık sistemi zayıflar, bu da kızamık riskini artırır.

5. Kalabalık Ortamlar

• Yüksek Bulaşma Riski:

  • Okullar, kreşler, hastaneler gibi kalabalık ortamlarda kızamık hızla yayılabilir.

• Havalandırması Yetersiz Alanlar:

  • Kapalı alanlarda virüsün bulaşma riski daha yüksektir.

6. Seyahat ve Göç

• Uluslararası Seyahatler:

  • Kızamık vakalarının yaygın olduğu bölgelere seyahat eden kişiler hastalığı taşıyabilir ve yeni salgınlara yol açabilir.

• Göçmenler ve Mülteciler:

  • Göç eden bireyler arasında aşılanma oranı düşük olabilir ve bu da kızamık yayılma riskini artırır.

7. Kızamık Geçirmiş veya Aşılanmış Kişilerle Farklılık

• Kızamık Geçiren Kişiler:

  • Kızamık geçiren kişiler genellikle ömür boyu bağışıklık kazanır.

• Aşılanmış Kişiler:

  • Kızamık aşısı, virüse karşı yüksek düzeyde koruma sağlar. Ancak bağışıklık sistemi zayıf kişilerde aşının etkinliği azalabilir.

Kızamık Salgınlarını Kolaylaştıran Faktörler

1. Düşük Aşılanma Oranları:

   • Toplumda yeterli sayıda kişi aşılanmazsa kızamık hızla yayılabilir.

2. Bağışıklık Sistemi Sorunları:

   • HIV/AIDS gibi bağışıklık sistemini baskılayan hastalıklar kızamık riskini artırır.

3. Sağlık Hizmetlerine Ulaşım Zorluğu:

   • Aşıya erişimin kısıtlı olduğu bölgelerde hastalık daha yaygındır.

Özet

Kızamığın temel nedeni Measles virüsüdür. Virüs, solunum yolu damlacıkları, doğrudan temas ve kontamine yüzeyler yoluyla hızla bulaşır. Aşılanma, kızamıktan korunmanın en etkili yoludur. Bağışıklık sistemi zayıf bireyler, aşılanmamış kişiler ve kalabalık ortamlarda bulunanlar, kızamık enfeksiyonuna karşı daha savunmasızdır. Kızamık salgınlarını önlemek için yaygın aşılama programları ve sağlık hizmetlerine erişim büyük önem taşır.