KEMİK YUMUŞAMASI NEDİR

Kemik yumuşaması, tıbbi adıyla osteomalazi, kemiklerin yeterince sertleşememesi ve zayıflaması durumudur. Bu, kemik mineralizasyonunun (kemiklere kalsiyum ve fosfat gibi minerallerin yerleşmesi) yetersiz olmasından kaynaklanır. Osteomalazi genellikle yetişkinlerde görülür ve çocuklardaki benzer durum olan raşitizmden farklıdır.

Kemik yumuşaması, kemiklerde ağrıya, kas güçsüzlüğüne ve kırılganlığa yol açabilir. Tedavi edilmediği takdirde kemik deformasyonlarına ve kırıklara neden olabilir.

Kemik Yumuşamasının Nedenleri

Kemik yumuşamasının temel nedeni, vücutta kemik sertleşmesi için gerekli olan minerallerin eksikliğidir. İşte yaygın nedenler:

• Ana Neden:

  • D vitamini, kalsiyumun bağırsaktan emilimini sağlar. Eksikliği durumunda kemiklere yeterli kalsiyum ulaşamaz.

• Kaynakları:

  • Yetersiz güneş ışığına maruz kalma.

  • Beslenmede D vitamini eksikliği.

  • D vitamini sentezini engelleyen karaciğer veya böbrek hastalıkları.

• Kalsiyum ve fosfor, kemiklerin mineralizasyonu için gereklidir.

• Yetersiz beslenme veya bağırsakta emilim bozukluğu bu minerallerin eksikliğine yol açabilir.

• Sindirim sistemi hastalıkları (ör. çölyak hastalığı, Crohn hastalığı), kalsiyum, fosfor ve D vitamini emilimini engelleyebilir.

• Bu organlar D vitamininin aktif formunu üretir. Karaciğer veya böbrek fonksiyonlarının bozulması D vitamini aktivasyonunu engelleyebilir.

• Antikonvülsanlar veya antiasitler, D vitamini metabolizmasını ve kalsiyum emilimini etkileyebilir.

• Nadir görülen genetik hastalıklar, kemik mineralizasyon sürecini etkileyebilir.

Kemik Yumuşamasının Belirtileri

Osteomalazi genellikle yavaş ilerler ve belirtileri zamanla ortaya çıkar:

• Genellikle omurga, pelvis, kalça ve bacaklarda yaygın ağrı hissedilir.

• Ağrı genellikle derin, sürekli ve baskı ile artan bir şekilde hissedilir.

• Kaslar zayıf ve yorgun hissedilir.

• Özellikle uyluk ve kalça çevresinde belirgindir.

• Kemiklerin zayıflığı nedeniyle küçük travmalar bile kırığa neden olabilir.

• Stres kırıkları sık görülür.

• Kemik ve kas ağrıları nedeniyle hareket etmek zorlaşabilir.

• Osteomalazi, yürüyüş bozukluklarına ve bazı durumlarda yürüme zorluğuna yol açabilir.

• İleri vakalarda, pelviste daralma veya omurga eğriliği gibi deformasyonlar görülebilir.

Kemik Yumuşamasının Risk Faktörleri

1. Güneş Işığına Maruz Kalmama:

   • Kapalı alanlarda uzun süre vakit geçirme.

   • Güneş ışığını engelleyen kıyafetler.

2. Yetersiz Beslenme:

   • D vitamini, kalsiyum ve fosfor içeren gıdaların eksik tüketimi.

3. Sindirim Sistemi Hastalıkları:

   • Çölyak, Crohn veya laktoz intoleransı gibi rahatsızlıklar.

4. Böbrek ve Karaciğer Hastalıkları:

   • D vitamini metabolizmasındaki sorunlar.

5. Yaşlılık:

   • Yaşlandıkça D vitamini üretimi azalır.

6. Hamilelik ve Emzirme:

   • Bu dönemlerde vücudun kalsiyum ve D vitamini ihtiyacı artar.

Kemik Yumuşamasının Tanısı

1. Fiziksel Muayene:

   • Kemik hassasiyeti, kas zayıflığı ve deformasyonların değerlendirilmesi.

2. Kan Testleri:

   • D vitamini, kalsiyum ve fosfor seviyeleri ölçülür.

   • Alkalen fosfataz düzeylerinin yüksek olması osteomalaziyi gösterebilir.

3. İdrar Testleri:

   • Kalsiyum ve fosfor atılımı değerlendirilir.

4. Görüntüleme Yöntemleri:

   • Röntgen: Kemiklerde incelme, deformasyon ve kırıklar görülebilir.

   • Kemik Biyopsisi: Kesin tanı için kullanılabilir.

Kemik Yumuşamasının Tedavisi

Tedavi, altta yatan nedenin düzeltilmesine yöneliktir ve genellikle eksik olan maddelerin yerine konmasını içerir:

• Kullanımı:

  • Eksikliğin giderilmesi için D vitamini takviyeleri reçete edilir.

• Dozaj:

  • Doktor tarafından belirlenen dozlarda kullanılmalıdır.

• Kullanımı:

  • Eksiklik durumunda bu mineraller takviye edilir.

• Sindirim Sistemi Hastalıkları:

  • Çölyak veya Crohn hastalığının tedavisi emilimi artırabilir.

• Böbrek ve Karaciğer Hastalıkları:

  • Altta yatan sorunların tedavisi D vitamini metabolizmasını düzenleyebilir.

• D vitamini Kaynakları:

  • Balık, yumurta, süt ürünleri, D vitamini takviyeli gıdalar.

• Kalsiyum Kaynakları:

  • Süt, peynir, yoğurt, brokoli, badem.

• Fosfor Kaynakları:

  • Et, tavuk, balık, baklagiller.

• D vitamini sentezi için güneş ışığına düzenli olarak maruz kalınmalıdır.

• Kas gücünü artırmak ve hareket kabiliyetini korumak için fiziksel terapi önerilebilir.

Sonuç

Kemik yumuşaması, erken teşhis ve uygun tedavi ile tamamen düzeltilebilir. Tedavi edilmediğinde ciddi kemik deformasyonlarına ve kırıklara neden olabilir. Eğer kemik ağrıları, kas zayıflığı veya kırıklar gibi belirtiler fark edilirse, bir doktora başvurulmalıdır. D vitamini ve kalsiyum açısından zengin bir diyet, düzenli güneş ışığı maruziyeti ve sağlıklı bir yaşam tarzı, kemik yumuşamasını önlemek için önemlidir.