KELLİK NEDİR

Kellik, saçların tamamen dökülmesi veya belirli bölgelerde seyrekleşmesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Tıbbi olarak alopesi olarak adlandırılan bu durum, hem erkeklerde hem de kadınlarda görülebilir. Kellik, genetik, hormonal, çevresel veya sağlıkla ilgili birçok faktöre bağlı olarak gelişebilir.

Kelliğin Türleri

1. Erkek Tipi Kellik (Androgenetik Alopesi):

   • Erkeklerde en yaygın görülen kellik türüdür.

   • Saç dökülmesi genellikle şakaklardan başlar ve tepe bölgesinde seyrelme görülür.

   • Genetik ve hormonlar (özellikle dihidrotestosteron - DHT) etkili rol oynar.

2. Kadın Tipi Saç Dökülmesi:

   • Kadınlarda genellikle saç çizgisi korunur ancak saçlar genel olarak seyrelir.

   • Hormonal değişiklikler (örneğin menopoz) ve genetik faktörler etkili olabilir.

3. Alopecia Areata:

   • Bağışıklık sisteminin saç köklerine saldırması sonucu oluşur.

   • Saçların yamalar halinde dökülmesiyle karakterizedir.

   • Otoimmün bir hastalıktır.

4. Telogen Effluvium:

   • Stres, hastalık, doğum veya ani kilo kaybı gibi nedenlerle saç köklerinin dinlenme evresine geçmesi sonucu gelişir.

   • Geçici bir saç dökülmesi türüdür.

5. Skatrisyel Alopesi:

   • Saç köklerinin kalıcı hasarı ve yok olmasıyla sonuçlanır.

   • Yanıklar, enfeksiyonlar veya bazı cilt hastalıkları nedeniyle oluşabilir.

6. Traksiyon Alopesi:

   • Saçların sıkı bir şekilde gerilmesi sonucu oluşur.

   • Özellikle sıkı saç modellerinden kaynaklanır.

Kelliğin Nedenleri

1. Genetik Faktörler:

   • Aile geçmişinde kellik öyküsü olan kişilerde görülme olasılığı daha yüksektir.

   • Androgenetik alopesi genetik yatkınlıktan kaynaklanır.

2. Hormonal Değişiklikler:

   • Testosteronun DHT'ye dönüşmesi saç köklerini küçülterek saç dökülmesine yol açar.

   • Kadınlarda gebelik, doğum sonrası dönem veya menopoz sırasında hormonal değişiklikler etkili olabilir.

3. Otoimmün Hastalıklar:

   • Bağışıklık sisteminin saç köklerine saldırması sonucu saç kaybı yaşanabilir (alopecia areata).

4. Stres ve Travma:

   • Fiziksel veya duygusal stres saç dökülmesini tetikleyebilir (telogen effluvium).

5. Beslenme Eksiklikleri:

   • Demir, çinko, biotin ve protein eksiklikleri saç dökülmesine neden olabilir.

6. Cilt Hastalıkları:

   • Sedef hastalığı, egzama veya mantar enfeksiyonları gibi durumlar saç köklerini etkileyebilir.

7. Tıbbi Tedaviler ve İlaçlar:

   • Kemoterapi, radyoterapi ve bazı ilaçlar (ör. antidepresanlar, kan sulandırıcılar) saç dökülmesine neden olabilir.

8. Yaşlanma:

   • Yaş ilerledikçe saç dökülmesi ve seyrelmesi doğal bir süreçtir.

9. Kötü Saç Bakımı:

   • Aşırı ısı kullanımı, kimyasal işlemler ve sıkı saç modelleri saç dökülmesini artırabilir.

Kelliğin Belirtileri

• Saç çizgisinin gerilemesi.

• Şakaklarda ve tepede saç kaybı.

• Saçın genel olarak incelmesi ve seyrelmesi.

• Yamalar halinde saç dökülmesi (alopecia areata).

• Kaşıntı veya saç derisinde hassasiyet (bazı durumlarda).

Kellik Tedavisi

Kellik tedavisi, türüne ve nedenine bağlı olarak değişir. Bazı durumlarda saç dökülmesini durdurmak veya saçların yeniden çıkmasını sağlamak mümkündür.

• Minoxidil:

  • Hem erkeklerde hem de kadınlarda kullanılabilir.

  • Saç dökülmesini durdurur ve bazı kişilerde saç çıkışını destekler.

• Finasterid:

  • Erkek tipi kellikte kullanılan bir ilaçtır.

  • DHT seviyelerini düşürerek saç dökülmesini engeller.

• Kortikosteroidler:

  • Alopecia areata gibi otoimmün nedenlerle oluşan saç dökülmelerinde kullanılır.

• Saç köklerinin yoğun olduğu bölgelerden alınarak dökülen bölgelere nakledilmesi işlemidir.

• Kalıcı ve etkili bir yöntemdir.

• Kişinin kendi kanından elde edilen büyüme faktörleriyle saç köklerini uyarmayı amaçlar.

• Düşük seviyeli lazer tedavisi saç dökülmesini yavaşlatabilir ve saç köklerini güçlendirebilir.

• Biotin, çinko, demir ve omega-3 takviyeleri saç sağlığını destekleyebilir.

• Aloe vera, hindistancevizi yağı, biberiye yağı gibi doğal ürünler saç derisini besleyebilir.

Kellik Önlenebilir mi?

• Sağlıklı ve dengeli beslenme.

• Stres yönetimi.

• Kimyasal ve ısıl işlemlerden kaçınma.

• Saç derisinin düzenli temizliği.

• UV ışınlarına karşı koruyucu önlemler.

Kellik, kişiden kişiye farklı nedenlere bağlı olarak gelişebilir. Eğer saç dökülmesi fark ediliyorsa, erken dönemde bir dermatoloğa veya saç sağlığı uzmanına başvurmak önemlidir. Tedavi, kellik türüne göre planlanır ve bireyin saç sağlığı korunabilir.