KEKEMELİK NEDİR

Kekemelik, konuşma sırasında kelimelerin, hecelerin veya seslerin tekrarlanması, uzatılması veya duraksamalar şeklinde ortaya çıkan bir konuşma bozukluğudur. Kişi, konuşmak istediğinde akıcı bir şekilde sözcükleri ifade etmekte zorluk yaşayabilir. Kekemelik genellikle çocukluk döneminde başlar ve bazen yetişkinlikte de devam edebilir.

Kekemelik Türleri

1. Gelişimsel Kekemelik:

   • Çocukluk döneminde (genellikle 2-6 yaş arası) dil ve konuşma becerilerinin hızla geliştiği bir dönemde görülür.

   • Çoğunlukla geçici bir durumdur ve büyüdükçe düzelebilir.

2. Nörojenik Kekemelik:

   • Beyin hasarı veya sinir sistemi rahatsızlıkları (örneğin felç, kafa travması, Parkinson hastalığı) sonucu ortaya çıkar.

   • Beyin ve konuşma kasları arasındaki bağlantının etkilenmesiyle oluşur.

3. Psikojenik Kekemelik:

   • Travma, stres, kaygı gibi psikolojik durumların sonucunda ortaya çıkar.

   • Daha az yaygındır ve genellikle psikoterapi ile tedavi edilir.

Kekemeliğin Belirtileri

1. Konuşma Akıcılığında Bozulma:

   • Tekrarlar: "Be-be-ben oraya gideceğim."

   • Uzatmalar: "Beeeeen oraya gideceğim."

   • Duraksamalar: Sözcüklerin başında veya ortasında bekleme.

2. Fiziksel Belirtiler:

   • Yüzde gerilim veya kasılmalar.

   • Ellerin sıkılması, ayakla yere vurma gibi vücut hareketleri.

3. Kaçınma Davranışları:

   • Zorlandıkları kelimeleri kullanmaktan kaçınma.

   • Kekelediği için konuşmayı reddetme.

4. İletişim Kaygısı:

   • Toplum içinde konuşma korkusu.

   • Özgüven eksikliği veya sosyal çekilme.

Kekemeliğin Nedenleri

Kekemeliğin kesin nedeni tam olarak bilinmese de, çeşitli faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir:

• Ailede kekemelik öyküsü olan kişilerde daha sık görülür.

• Genetik yatkınlık önemli bir rol oynayabilir.

• Beyinle konuşma kasları arasındaki sinirsel iletişimde bozulma.

• Dil işleme ve konuşma merkezlerinin farklı çalışması.

• Çocukların konuşma ve dil becerileri gelişirken normalden fazla yüklenme.

• Travmalar, aile içi stres veya kaygı kekemeliği tetikleyebilir.

• Sosyal baskılar ve yüksek beklentiler.

• Beyin hasarı, inme veya sinir sistemi rahatsızlıkları.

Kekemeliğin Tedavisi

Kekemelik için kesin bir tedavi yöntemi olmamakla birlikte, belirtileri hafifletmek ve akıcılığı artırmak için çeşitli yöntemler kullanılır:

• Akıcılık Şekillendirme Teknikleri: Yavaş ve ritmik konuşma çalışmaları.

• Kognitif Davranışçı Terapi (KDT): Kekemelikten kaynaklanan sosyal kaygıyı azaltmaya yönelik yöntemler.

• Psikolojik nedenlerden kaynaklanan kekemelikte etkili olabilir.

• Travma sonrası gelişen kekemeliklerde kullanılır.

• Konuşma hızını ve ritmini düzenlemeye yardımcı olabilir.

• DAF (Gecikmeli İşitsel Geri Bildirim) cihazları, kişinin kendi sesini gecikmeli olarak duymasını sağlayarak akıcılığı artırır.

• Nadir durumlarda, özellikle stres veya anksiyete kaynaklı kekemelikte antidepresanlar gibi ilaçlar kullanılabilir.

• Kekemelik yaşayan bireylerin sosyal destek almasını sağlar.

Kekemelikle Başa Çıkma Yolları

1. Rahatlama Teknikleri:

   • Derin nefes alma ve gevşeme egzersizleri uygulamak.

2. Konuşma Alıştırmaları:

   • Aynanın karşısında veya arkadaşlarla pratik yapmak.

3. Pozitif Yaklaşım:

   • Kekemeliği kabul ederek özgüven kazanmak.

4. Sabır ve Destek:

   • Aile ve arkadaş çevresinin sabırlı ve destekleyici olması önemlidir.

Kekemelik, tedavi edilmesi ve yönetilmesi mümkün olan bir durumdur. Eğer kekemelik sosyal yaşamı etkiliyorsa, bir konuşma terapisti veya uzman bir doktora başvurmak faydalı olacaktır.