KATARAKT NEDENLERİ

Katarakt, göz merceğinin matlaşması ve saydamlığını kaybetmesi sonucu oluşur. Bu durumun nedenleri çok çeşitli olabilir. İşte kataraktın başlıca nedenleri:

1. Yaşlanma

• Kataraktın en yaygın nedeni yaşa bağlı doğal süreçlerdir.

• Yaşlandıkça göz merceğindeki proteinler bozulur ve lens bulanıklaşır.

• 60 yaş ve üzerindeki bireylerde daha sık görülür.

2. Genetik Yatkınlık

• Ailede katarakt öyküsü varsa, bireyin katarakt geliştirme riski artar.

• Doğuştan katarakt (konjenital katarakt), genetik faktörlere veya annenin gebelik sırasında geçirdiği enfeksiyonlara bağlı olabilir.

3. Travmalar

• Gözde meydana gelen fiziksel darbeler veya yaralanmalar lensin hasar görmesine neden olabilir.

• Travma sonrası gelişen katarakt, genç yaşlarda bile ortaya çıkabilir.

4. Metabolik ve Sistemik Hastalıklar

• Diyabet: Kan şekeri yüksekliği lensin yapısında değişikliğe neden olur ve katarakt oluşumunu hızlandırır.

• Hipotiroidi: Tiroid bezinin az çalışması katarakt riskini artırabilir.

• Obezite: Kronik metabolik sorunlar göz sağlığını olumsuz etkiler.

5. Uzun Süreli İlaç Kullanımı

• Kortikosteroidler: Özellikle uzun süreli ve yüksek doz kullanım katarakt gelişimini hızlandırabilir.

• Bazı psikotropik ve kemoterapi ilaçları: Göz lensini etkileyerek bulanıklaşmaya neden olabilir.

6. Güneş Işığı ve UV Maruziyeti

• Uzun süre güneş ışığına korunmasız maruz kalma, ultraviyole (UV) ışınlarının lens üzerinde birikmesine ve katarakt riskinin artmasına neden olabilir.

7. Sigara ve Alkol Kullanımı

• Sigara içmek: Lensin oksidatif hasara uğramasına neden olur.

• Alkol: Uzun süreli aşırı alkol tüketimi gözde toksik etkiler yaratarak katarakt gelişimini hızlandırabilir.

8. Beslenme Eksiklikleri

• Antioksidan eksikliği: C ve E vitamini gibi antioksidanlar, lensin korunmasına yardımcı olur. Yetersiz alımları katarakt riskini artırabilir.

• Protein eksikliği: Lens sağlığı için gerekli olan proteinlerin eksikliği, lens yapısını zayıflatabilir.

9. Gözdeki Diğer Problemler

• Glokom veya üveit: Gözdeki bu tür iltihaplanmalar lensin bulanıklaşmasına yol açabilir.

• Göz ameliyatları: Daha önce geçirdiğiniz bir göz ameliyatı (örneğin retina ameliyatı) katarakt riskini artırabilir.

10. Doğum Öncesi Faktörler

• Annenin gebelik sırasında geçirdiği enfeksiyonlar (örneğin kızamıkçık, toksoplazma) bebeğin doğuştan katarakt geliştirmesine neden olabilir.

• Anne karnında bazı ilaçların kullanımı veya beslenme eksiklikleri de etkili olabilir.

11. Radyasyon Maruziyeti

• Radyoterapi gören kişilerde veya radyasyona yoğun maruz kalan bireylerde katarakt gelişme riski yüksektir.

12. Uzun Süreli Dehidrasyon

• Kronik sıvı kaybı veya yetersiz su tüketimi lensin yapısında bozulmalara yol açabilir.

13. Hormonel Değişiklikler

• Kadınlarda menopoz sonrası hormonal değişiklikler katarakt gelişme riskini artırabilir.

14. Erken Yaşta Katarakt Gelişiminin Nedenleri

• Doğuştan faktörler: Genetik, gebelik sırasında geçirilen enfeksiyonlar.

• Metabolik bozukluklar: Galaktozemi gibi metabolik rahatsızlıklar.

• Travma: Çocuklukta alınan darbeler.

Katarakt Riskini Artıran Faktörler

1. İleri yaş.

2. Ailede katarakt öyküsü.

3. Göz travması.

4. Diyabet veya kronik hastalıklar.

5. Sigara ve alkol kullanımı.

6. Uzun süreli steroid kullanımı.

7. Güneşe maruz kalma.

Önleme ve Erken Tanı: Katarakt riskini azaltmak için güneş gözlüğü kullanımı, sigara ve alkol tüketiminden kaçınma, sağlıklı beslenme, kronik hastalıkların kontrolü ve düzenli göz muayenesi önemlidir.