Karın ağrısı, göğüs ve pelvis (alt karın) arasındaki bölgede hissedilen her türlü ağrı veya rahatsızlık hissidir. Karın bölgesi, sindirim sistemi organları, idrar yolları, damarlar ve kas yapıları gibi birçok organı içerdiğinden, karın ağrısı farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Ağrının türü, süresi, şiddeti ve eşlik eden belirtiler, altta yatan nedeni anlamada önemli ipuçları sağlar.
Akut Karın Ağrısı:
Aniden başlayan ve genellikle kısa süren ağrıdır.
Acil müdahale gerektiren ciddi durumlarla ilişkili olabilir (örneğin, apandisit, bağırsak tıkanıklığı).
Kronik Karın Ağrısı:
Altı aydan uzun süredir devam eden veya tekrarlayan ağrıdır.
Genellikle sindirim sistemi bozuklukları, irritabl bağırsak sendromu (IBS) veya kronik enflamatuar hastalıklarla ilişkilidir.
Yaygın Karın Ağrısı:
Karın bölgesinin tamamında hissedilen ağrıdır.
Genellikle bağırsak enfeksiyonları veya gaz gibi durumlarla ilişkilidir.
Yerel (Lokalize) Karın Ağrısı:
Karının belirli bir bölgesinde hissedilen ağrıdır.
Genellikle spesifik bir organın sorunuyla ilişkilidir (örneğin, mide ülseri, safra kesesi taşı).
Mide ve Bağırsak Hastalıkları:
Gastrit, mide ülseri, reflü.
İrritabl bağırsak sendromu (IBS), bağırsak tıkanıklığı.
Enfeksiyonlar:
Gastroenterit (mide gribi), parazit enfeksiyonları.
İnflamatuar Hastalıklar:
Crohn hastalığı, ülseratif kolit.
Gaz ve Hazımsızlık:
Hızlı yemek yeme, karbonatlı içecekler tüketimi.
Apendisit:
Sağ alt karında şiddetli ağrı ile karakterizedir.
Safra Kesesi Taşları:
Yağlı yemeklerden sonra sağ üst karında ağrı.
Karaciğer Hastalıkları:
Hepatit, karaciğer büyümesi veya safra yolları tıkanıklığı.
Pankreatit:
Şiddetli ve üst karında hissedilen ağrı.
Böbrek Taşları:
Karında yan ağrısı ve idrarla ilgili belirtiler.
İdrar Yolu Enfeksiyonu:
Alt karında ağrı, sık idrara çıkma.
Adet Krampları (Dismenore):
Alt karında ağrı.
Endometriozis:
Pelvis bölgesinde kronik ağrı.
Dış Gebelik:
Hayati tehlike taşıyan şiddetli alt karın ağrısı.
Over Kistleri:
Tek taraflı alt karında ağrı.
Abdominal Aort Anevrizması:
Karında veya sırtta hissedilen ani ve şiddetli ağrı.
İskemi:
Bağırsaklara giden kan akışının azalması sonucu oluşan ağrı.
Karın duvarındaki kaslarda gerilme, fıtıklar.
Stres ve Anksiyete:
Karında spazm veya ağrıya neden olabilir.
Fonksiyonel Bozukluklar:
İrritabl bağırsak sendromu (IBS).
Ağrının altta yatan nedenini anlamak için eşlik eden belirtiler önemlidir:
Ateş: Enfeksiyon belirtisi olabilir.
Bulantı ve Kusma: Mide veya bağırsak sorunları.
İshal: Gastroenterit veya bağırsak enfeksiyonları.
Kabızlık: Bağırsak tıkanıklığı veya fonksiyonel sorunlar.
İdrar Yapma Sorunları: Böbrek taşları veya enfeksiyonlar.
Sarılık: Karaciğer veya safra yolları hastalıkları.
Fiziksel Muayene:
Ağrının yeri, türü ve şiddeti değerlendirilir.
Kan Testleri:
Enfeksiyon, iltihaplanma veya karaciğer-pankreas fonksiyonları incelenir.
Görüntüleme Yöntemleri:
Ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MR).
Endoskopi veya Kolonoskopi:
Sindirim sistemi organlarının ayrıntılı değerlendirilmesi.
İdrar ve Dışkı Testleri:
Enfeksiyon veya parazit varlığı araştırılır.
Tedavi, ağrının nedenine bağlıdır:
Enfeksiyonlar: Antibiyotik veya antiviral tedavi.
Mide ve Bağırsak Sorunları: Antiasitler, proton pompa inhibitörleri (PPI), spazm giderici ilaçlar.
Safra ve Böbrek Taşları: Gerekirse cerrahi müdahale.
Adet Ağrıları: Ağrı kesiciler veya hormonal tedaviler.
Gaz ve Hazımsızlık: Probiyotikler, antispazmodik ilaçlar.
Aşağıdaki durumlarda acil tıbbi yardım alınmalıdır:
Şiddetli ve Ani Ağrı: Apandisit, pankreatit veya damar tıkanıklığı belirtisi olabilir.
Karın Şişliği ve Sertliği: İç kanama veya bağırsak tıkanıklığı.
Yüksek Ateş ve Titreme: Enfeksiyon belirtisi.
Sarılık: Karaciğer veya safra yolları hastalıkları.
Kanlı Dışkı veya Kusma.
Karın ağrısı birçok farklı nedene bağlı olabilir ve hafif bir rahatsızlıktan acil tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir duruma kadar değişebilir. Ağrının yeri, süresi ve eşlik eden belirtiler tanı koymada önemlidir. Eğer karın ağrısı şiddetliyse, uzun süredir devam ediyorsa veya başka ciddi belirtilerle birlikte görülüyorsa, mutlaka bir sağlık uzmanına başvurulmalıdır.