KANDA KOLESTEROL BELİRTİLERİ

Kandaki kolesterol, genellikle belirgin bir belirti vermez ve yüksek kolesterol seviyesi (hiperkolesterolemi) uzun yıllar fark edilmeyebilir. Ancak, kolesterol düzeyleri kontrolsüz şekilde yüksek olduğunda, zamanla vücutta birikimlere neden olarak ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu durumlar genellikle kalp-damar hastalıkları gibi komplikasyonlarla ortaya çıkar.

Aşağıda, yüksek kolesterol ve düşük kolesterol durumlarının dolaylı belirtileri ile komplikasyonlarına işaret eden semptomlar sıralanmıştır.

Yüksek Kolesterol (Hiperkolesterolemi) Belirtileri

Yüksek kolesterolün kendine özgü belirtileri olmasa da, uzun vadede şu durumlar görülebilir:

Yüksek kolesterol, damarların daralmasına ve sertleşmesine (ateroskleroz) neden olur. Bunun belirtileri şunlardır:

• Göğüs Ağrısı (Anjina):

  • Kalp damarlarının daralması sonucu ortaya çıkar.

• Nefes Darlığı:

  • Kalbin yeterince kan pompalayamaması nedeniyle.

• Yorgunluk ve Halsizlik:

  • Yetersiz kan dolaşımı sonucu oluşabilir.

• Ksantom: Deri altında yağ birikimi sonucu oluşan sarımsı plaklar.

  • Genellikle dirsek, diz, eller veya ayaklarda görülür.

• Ksantelazma: Göz çevresinde oluşan kolesterol birikimleri.

• Periferik Arter Hastalığı:

  • Bacak damarlarındaki daralma, yürürken ağrı veya kramp hissine neden olabilir.

• Karotis Arter Daralması:

  • Beyne giden damarlarda tıkanıklık, baş dönmesi veya inme riski yaratabilir.

• Kalp Krizi:

  • Göğüste sıkışma, sol kola veya çeneye yayılan ağrı.

• İnme (Felç):

  • Yüzde, kollarda veya bacaklarda ani uyuşma veya güç kaybı.

  • Konuşma ve görmede ani zorluk.

• Safra Taşları:

  • Yüksek kolesterol safra taşlarının oluşumuna neden olabilir.

• Karaciğer Yağlanması:

  • Kolesterol birikimine bağlı olarak ortaya çıkabilir.

Düşük Kolesterol (Hipokolesterolemi) Belirtileri

Düşük kolesterol nadir görülür ancak hormon üretimi ve hücresel işlevlerde sorunlara yol açabilir. Bunun belirtileri şunlardır:

• Yorgunluk ve Halsizlik:

  • Vücudun yeterli enerji üretememesi.

• Depresyon ve Anksiyete:

  • Beyindeki serotonin üretiminin azalması.

• Safra üretimindeki azalma nedeniyle yağ sindiriminde zorluk yaşanabilir.

• Düşük kolesterol bağışıklık sistemi zayıflığına yol açabilir, bu da enfeksiyonlara yatkınlığı artırabilir.

Yüksek Kolesterole Bağlı Komplikasyonlar

Yüksek kolesterol, uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu sorunlar, genellikle şu şekilde kendini gösterir:

• Damar duvarlarında kolesterol birikimi nedeniyle damarların daralması ve sertleşmesi.

• Sonuç: Kalp krizi, inme veya periferik damar hastalığı.

• Kalbe giden damarların tıkanması.

• Sonuç: Göğüs ağrısı, kalp krizi.

• Beyne giden damarların tıkanması sonucu felç oluşumu.

• Kolesterol plaklarının damarları daraltması, kan basıncını artırabilir.

Kolesterol Yüksekliğinin Belirti Vermemesine Rağmen Risk Faktörleri

Yüksek kolesterol sıklıkla belirti vermeden vücuda zarar verir. Bu nedenle, aşağıdaki risk faktörleriniz varsa düzenli kolesterol kontrolleri yaptırmanız önemlidir:

1. Ailede yüksek kolesterol veya kalp hastalığı öyküsü.

2. Fazla kilo veya obezite.

3. Yüksek tansiyon veya diyabet varlığı.

4. Sigara kullanımı.

5. Hareketsiz yaşam tarzı.

6. Sağlıksız beslenme.

Kolesterolü Kontrol Altında Tutmak İçin Yapılabilecekler

• Sağlıklı Beslenme:

  • Lif oranı yüksek gıdalar tüketmek (yulaf, sebze, meyve).

  • Doymuş ve trans yağlardan kaçınmak.

• Düzenli Egzersiz:

  • Haftada en az 150 dakika orta yoğunluklu egzersiz yapmak.

• Sigara ve Alkolü Sınırlamak:

  • Sigara içmemek ve alkol tüketimini azaltmak.

• Kilo Kontrolü:

  • Fazla kiloları vermek.

• Düzenli Kontroller:

  • Kolesterol seviyesini ölçtürmek ve gerekirse doktor önerisiyle ilaç kullanmak.

Not: Yüksek kolesterol genellikle sessiz bir tehlikedir. Düzenli kan testleri, kolesterol seviyenizin kontrol altında olup olmadığını anlamak için en iyi yoldur. Eğer kolesterol seviyeniz yüksekse, doktorunuzla birlikte uygun bir tedavi ve yaşam tarzı değişikliği planı oluşturabilirsiniz.