HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü) belirtileri, enfeksiyonun evresine göre değişiklik gösterir. Belirtiler genellikle ilk enfeksiyon sırasında belirginleşir ve zamanla farklı semptomlar ortaya çıkabilir. Tedavi edilmediğinde HIV, bağışıklık sistemine zarar vererek AIDS (Edinilmiş Bağışıklık Yetmezliği Sendromu) olarak bilinen ilerleyici bir duruma yol açabilir.
HIV Enfeksiyonu Evreleri ve Belirtileri
1. Akut HIV Enfeksiyonu (İlk 2-4 Hafta)
Bu dönem, virüsün vücuda girdikten sonraki ilk aşamasıdır. Virüs hızla çoğalmaya başlar ve bağışıklık sistemi buna tepki verir. Çoğu kişi bu dönemde grip benzeri belirtiler yaşar. Bu belirtiler, enfekte olduktan 2-4 hafta sonra ortaya çıkar ve birkaç gün ile birkaç hafta arasında sürebilir.
Ateş
Lenf Bezi Şişliği: Boyun, koltuk altı ve kasık bölgelerinde.
Boğaz Ağrısı
Cilt Döküntüleri: Genellikle düz veya kabarık, kaşıntısız döküntüler.
Kas ve Eklem Ağrıları
Halsizlik ve Yorgunluk
Baş Ağrısı
Bulantı ve İshal
Gece Terlemeleri
Not: Bu belirtiler grip, mononükleoz veya başka bir enfeksiyonla karıştırılabilir. Bu dönemde HIV bulaştırma riski çok yüksektir.
2. Klinik Latent Dönem (Sessiz Dönem)
Bu dönem, akut enfeksiyonu takiben başlar ve tedavi edilmediği takdirde yıllarca sürebilir. Virüs vücutta çoğalmaya devam eder ancak belirgin semptomlara neden olmaz. Bu süreçte:
Kişi kendini sağlıklı hissedebilir.
Virüs bulaştırıcılığı devam eder.
CD4 hücre sayısı yavaş yavaş azalır.
Bazı hafif belirtiler görülebilir:
Lenf bezlerinin hafif şişliği.
Aralıklı yorgunluk.
3. İleri Evre HIV Enfeksiyonu (AIDS)
Tedavi edilmediği takdirde HIV enfeksiyonu bağışıklık sistemine ciddi zarar vererek AIDS'e ilerler. Bu dönemde bağışıklık sistemi çok zayıfladığı için fırsatçı enfeksiyonlar ve belirli kanser türleri gelişebilir.
Belirtiler:
Sürekli ve Şiddetli Yorgunluk
Hızlı Kilo Kaybı
Gece Terlemeleri
Uzun Süren Ateş (38°C üstü)
Lenf Bezlerinin Uzun Süreli Şişliği
Kronik İshal
Cilt Döküntüleri veya Yaralar:
Ağız, genital bölge veya anüs çevresinde yaralar.
Zatürre
Solunum Problemleri: Öksürük ve nefes darlığı.
Beyin ve Sinir Sistemi Sorunları:
Bellek kaybı, kafa karışıklığı, nöbetler.
Fırsatçı Enfeksiyonlar:
Kandidiyaz: Ağız veya genital bölgede mantar enfeksiyonu.
Tüberküloz
Sitomegalovirüs (CMV)
Kaposi Sarkomu: Deride veya mukozada görülen nadir bir kanser türü.
İdrar veya Dışkıda Kan
HIV Belirtileri Ne Zaman Ortaya Çıkar?
İlk belirtiler, enfeksiyondan sonraki 2-4 hafta içinde ortaya çıkabilir.
Sessiz dönem yıllarca sürebilir; bu süre içinde belirtiler fark edilmeyebilir.
AIDS belirtileri, tedavi edilmediğinde yıllar sonra ortaya çıkar.
HIV Testi Ne Zaman Yapılmalı?
HIV'e maruz kaldığınızdan şüpheleniyorsanız, mümkün olan en kısa sürede bir HIV testi yaptırmalısınız.
Testler, enfekte olduktan sonra genellikle 2-6 hafta içinde virüsü tespit edebilir.
Düzenli testler, erken teşhis ve tedavi için önemlidir.
Ne Zaman Doktora Gitmelisiniz?
Yukarıdaki belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız ve HIV’e maruz kalma ihtimaliniz varsa.
Cinsel yolla bulaşan bir hastalık geçirdiyseniz.
Korunmasız cinsel ilişki veya ortak iğne kullanımı gibi riskli davranışlarda bulunduysanız.
Erken teşhis ve tedavi, HIV'in yönetiminde kritik öneme sahiptir. Eğer HIV pozitif olduğunuzdan şüpheleniyorsanız, hemen bir sağlık kuruluşuna başvurarak test yaptırmalısınız. Tedaviye ne kadar erken başlanırsa, bağışıklık sistemi o kadar iyi korunur ve yaşam kalitesi artar.