FRENGİ TEDAVİSİ

Frengi (sifiliz), Treponema pallidum bakterisinin neden olduğu ve genellikle cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur. Erken tanı ve tedavi ile tamamen iyileştirilebilen bir hastalıktır. Frengi tedavisi, enfeksiyonun evresine, belirtilerine ve kişinin genel sağlık durumuna göre şekillendirilir.

Frenginin Tedavi Yöntemleri

1. Antibiyotik Tedavisi

Frengi tedavisinde en etkili yöntem antibiyotik kullanımıdır.

 Penisilin G (Benzatin Penisilin):

 Frenginin tüm evrelerinde birinci tercih edilen tedavi yöntemidir.

 Erken evrelerde genellikle tek doz kas içi enjeksiyon yeterlidir.

 Gecikmiş veya ileri evre frengide (gizli veya üçüncül frengi), haftada bir 2-4 hafta boyunca enjeksiyon gerekebilir.

 Penisilin Alerjisi Durumunda:

 Doksisiklin veya tetrasiklin (oral yolla).

 Seftriakson (enjeksiyon).

 Özellikle hamilelikte penisilin alerjisi olanlarda penisilin desensitizasyonu gerekebilir, çünkü penisilin anne ve bebek için en güvenli tedavidir.

2. Nörosifiliz Tedavisi

Frenginin sinir sistemini etkilediği durumlarda farklı bir tedavi uygulanır.

 Kristal Penisilin G:

 10-14 gün süreyle damar içi (IV) enjeksiyon şeklinde uygulanır.

 Alternatif:

 Prokain penisilin ve probenezid kombinasyonu kullanılabilir.

3. Hamilelikte Frengi Tedavisi

 Penisilin G:

 Hamilelik sırasında güvenle kullanılabilir ve doğumsal frengiyi önlemede etkilidir.

 Tarama ve Tedavi:

 Hamile kadınlar gebelik sırasında düzenli olarak frengi testine tabi tutulmalıdır.

Tedavi Sonrası İzleme ve Kontrol

Tedavi sonrası frengi enfeksiyonunun tamamen geçtiğinden emin olmak için düzenli takip gereklidir:

 Kan Testleri:

 VDRL ve RPR gibi kan testleri tedaviden sonra hastalığın iyileştiğini doğrulamak için kullanılır.

 İlk tedaviden 6, 12 ve 24 ay sonra testler tekrarlanmalıdır.

 Semptom Takibi:

 Belirtiler kaybolsa bile doktor takibine devam edilmelidir.

 Partner Tedavisi:

 Cinsel partnerlerin de taranması ve gerekirse tedavi edilmesi gereklidir.

Frengi Tedavisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

 Jarisch-Herxheimer Reaksiyonu:

 Antibiyotik tedavisinin ilk gününde ortaya çıkabilir.

 Bakterilerin ölmesiyle vücutta kısa süreli bir inflamasyon gelişir.

 Ateş, baş ağrısı ve kas ağrıları gibi semptomlar görülür.

 Tedaviyi kesmek gerekmez; semptomlar genellikle kendiliğinden düzelir.

 Cinsel Aktivitenin Durdurulması:

 Frengi tedavi edilene ve doktor tarafından bulaşıcı olmadığı onaylanana kadar cinsel ilişki önerilmez.

 Partner Bildirimi:

 Frengili hastaların son 90 gün içinde cinsel temas kurduğu kişilere hastalık bulaşma riski hakkında bilgi verilmelidir.

Tedavi Edilmeyen Frenginin Komplikasyonları

Tedavi edilmeyen frengi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir:

 Kalp ve Damar Hastalıkları:

 Aort anevrizması, damar tıkanıklıkları.

 Sinir Sistemi Sorunları:

 Felç, körlük, işitme kaybı, bunama.

 Doğumsal Frengi:

 Enfekte anneden bebeğe geçiş, düşük veya ölü doğum riskini artırır.

Frengiden Korunma

 Prezervatif Kullanımı:

 Cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanımı bulaşma riskini büyük ölçüde azaltır.

 Tarama ve Kontrol:

 Riskli cinsel geçmişe sahip kişilerin düzenli olarak frengi testine tabi tutulması önerilir.

 Monogam İlişkiler:

 Tek eşli ilişkiler hastalık riskini azaltır.

 Cinsel Eğitim:

 Frengi ve diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda farkındalığın artırılması önemlidir.

Sonuç

Frengi, erken teşhis ve doğru tedavi ile tamamen iyileştirilebilen bir hastalıktır. Antibiyotik tedavisi en etkili yöntemdir ve tedavi sonrası düzenli takip komplikasyonların önlenmesi için hayati öneme sahiptir. Belirtiler fark edildiğinde veya riskli bir temas sonrasında hemen bir doktora başvurmak hastalığın ilerlemesini engelleyebilir.