FELÇ TEDAVİSİ

Felç (inme veya paralizi) tedavisi, felcin türüne (iskemik, hemorajik, geçici iskemik atak) ve nedenine bağlı olarak değişir. Tedavinin amacı, beynin veya sinir sisteminin hasarını en aza indirmek, semptomları hafifletmek ve fonksiyonları yeniden kazandırmaktır. Erken teşhis ve müdahale, tedavi başarısı için hayati öneme sahiptir.

Felç Tedavisinin Aşamaları

1. Acil Tedavi

Felç belirtileri fark edildiğinde hızlı müdahale çok önemlidir. Bu nedenle belirtiler ortaya çıktıktan sonraki ilk birkaç saat kritik bir dönemdir.

 İskemik İnme (Kan Pıhtısı)

 Trombolitik İlaçlar:

 Pıhtıyı çözmek için kullanılan doku plazminojen aktivatörü (tPA) felcin başlangıcından itibaren ilk 3-4.5 saat içinde uygulanır.

 Mekanik Trombektomi:

 Büyük bir damarda oluşan pıhtının cerrahi bir cihazla çıkarılması.

 Kan Sulandırıcı İlaçlar:

 Aspirin veya klopidogrel gibi ilaçlar, yeni pıhtı oluşumunu engeller.

 Hemorajik İnme (Kanama)

 Kanamayı Durdurma:

 Kan basıncını düşürmek ve kanamayı durdurmak için ilaçlar kullanılır.

 Cerrahi Müdahale:

 Beyindeki kanamanın kontrol altına alınması için damar onarımı veya anevrizma klipsleme işlemleri yapılabilir.

 Beyin Basıncını Azaltma:

 Kanama sonrası oluşan basıncı azaltmak için drenaj prosedürleri.

 Geçici İskemik Atak (Mini İnme)

 Pıhtı önleyici tedavilerle tam felç oluşumu önlenir.

 Risk faktörlerini azaltmak için yaşam tarzı değişiklikleri ve medikal tedaviler uygulanır.

2. Rehabilitasyon

Felç sonrası rehabilitasyon, kaybedilen fonksiyonları geri kazanmak ve yaşam kalitesini artırmak için önemli bir süreçtir.

 Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon

 Hareket kabiliyetini geliştirmek için egzersizler.

 Denge ve koordinasyon çalışmaları.

 Özel cihazlar (örneğin yürüteç, tekerlekli sandalye) kullanılarak destek sağlanabilir.

 Konuşma Terapisi

 Konuşma, yutma ve dil becerilerini yeniden kazandırmak için uygulanır.

 Mesleki Terapi

 Günlük aktiviteleri (yemek yeme, giyinme) yeniden öğrenmek için destek sağlar.

 Psikolojik Destek

 Depresyon, kaygı ve stresle başa çıkmak için psikoterapi veya ilaç tedavisi.

3. İlaç Tedavisi

 Kan Sulandırıcılar:

 Yeni pıhtı oluşumunu önlemek için aspirin, klopidogrel veya warfarin gibi ilaçlar.

 Kolesterol Düşürücüler:

 Statinler, damarların tıkanma riskini azaltır.

 Kan Basıncı Düzenleyiciler:

 ACE inhibitörleri, beta blokerler veya diüretikler kan basıncını kontrol altına alır.

 Şeker Hastalığı Tedavisi:

 Kan şekeri seviyesini kontrol etmek için insülin veya oral antidiyabetik ilaçlar.

4. Cerrahi Müdahaleler

 Karotis Endarterektomi:

 Boyundaki karotis arterindeki plakların çıkarılması.

 Stentleme:

 Daralmış damarları açmak için stent yerleştirilmesi.

 Beyin Cerrahisi:

 Beyindeki hasarlı bölgenin tedavisi veya kanamanın durdurulması.

Felç Tedavisinde Destekleyici Yöntemler

 Diyet ve Beslenme

 Düşük tuz, düşük yağ ve bol sebze-meyve içeren bir diyet.

 Omega-3 yağ asitleri bakımından zengin gıdalar.

 Egzersiz ve Hareket

 Hafif aerobik egzersizler kan dolaşımını artırabilir.

 Sigara ve Alkol Bırakma

 Felç riskini azaltmak için önemlidir.

5. Alternatif ve Tamamlayıcı Tedaviler

 Akupunktur:

 Felç sonrası kas hareketlerini iyileştirmek için uygulanabilir.

 Masaj Terapisi:

 Kan dolaşımını artırmak ve kasları gevşetmek için faydalı olabilir.

 Bitkisel Takviyeler:

 Antioksidan özelliklere sahip doğal gıdalar destekleyici olabilir (örneğin zerdeçal, yeşil çay).

Felçten Korunma

 Kronik Hastalıkların Yönetimi:

 Tansiyon, kolesterol ve diyabet kontrol altında tutulmalıdır.

 Sağlıklı Yaşam Tarzı:

 Dengeli beslenme, düzenli egzersiz ve sigarayı bırakma.

 Tansiyon ve Kan Basıncı Takibi:

 Düzenli doktor kontrolü önemlidir.

 Stres Yönetimi:

 Yoga, meditasyon ve gevşeme teknikleri ile stresin azaltılması.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

Felç belirtileri (yüzde sarkma, konuşma güçlüğü, bir tarafta güç kaybı) fark edildiğinde zaman kaybetmeden acil tıbbi yardım alınmalıdır. Felç, hızlı müdahale ile ciddi komplikasyonlardan korunabilir ve tedaviyle yaşam kalitesi artırılabilir.