FAZLA TERLEME NEDENLERİ

Fazla terleme (hiperhidroz), vücudun gereğinden fazla ter üretmesi durumudur. Bunun nedeni sinir sistemi, hormonlar veya altta yatan tıbbi bir durum olabilir. Fazla terlemenin nedenleri, primer hiperhidroz (doğrudan bir neden olmadan görülen) ve sekonder hiperhidroz (başka bir durumun sonucu olarak ortaya çıkan) olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır.

1. Primer (Birincil) Hiperhidroz Nedenleri

Bu tür fazla terleme genellikle belirli bölgelerde (örneğin el, ayak, koltuk altı, yüz) görülür ve genetik faktörlerle ilişkilidir.

 Genetik Yatkınlık:

 Aile geçmişinde hiperhidroz olan kişilerde daha sık görülür.

 Aşırı Aktif Sinir Sistemi:

 Ter bezlerini kontrol eden sempatik sinir sistemi aşırı aktif hale gelir.

 Hormonal Aktivite:

 Özellikle ergenlik ve genç yetişkinlik döneminde terleme artabilir.

2. Sekonder (İkincil) Hiperhidroz Nedenleri

Altta yatan bir sağlık sorunu veya çevresel faktörler nedeniyle gelişir. Bu tür terleme genellikle tüm vücutta görülür ve bir hastalığın belirtisi olabilir.

a. Hormonal Nedenler

 Menopoz:

 Hormon dalgalanmaları sonucu sıcak basmaları ve gece terlemeleri yaygındır.

 Hamilelik:

 Hormon seviyelerindeki değişiklikler terlemeyi artırabilir.

 Tiroit Hastalıkları:

 Özellikle hipertiroidi (tiroid hormonlarının aşırı üretimi), vücut metabolizmasını hızlandırarak aşırı terlemeye yol açabilir.

 Polikistik Over Sendromu (PCOS):

 Hormonal dengesizliklerle ilişkilidir.

b. Nörolojik Nedenler

 Parkinson Hastalığı:

 Sinir sistemi işlev bozukluğu nedeniyle terleme artabilir.

 Omurilik Yaralanmaları:

 Sinir sisteminin kontrol kaybı sonucu aşırı terleme gelişebilir.

 Felç (İnme):

 Bazı hastalarda, özellikle yüz ve üst vücutta anormal terleme görülebilir.

c. Enfeksiyonlar

 Tüberküloz:

 Gece terlemeleri yaygındır.

 HIV/AIDS:

 Vücudun enfeksiyona verdiği yanıt sonucu terleme artabilir.

 Sepsis (Kan Zehirlenmesi):

 Vücudun enfeksiyona karşı tepkisi sonucu yoğun terleme.

d. Metabolik ve Sistemik Nedenler

 Diyabet:

 Kan şekeri düşüşlerinde (hipoglisemi) terleme sık görülür.

 Obezite:

 Fazla kilo, vücudun daha fazla ısı üretmesine ve dolayısıyla terlemeye neden olabilir.

 Gut Hastalığı:

 Eklem iltihabına eşlik eden sistemik bir reaksiyon olarak terleme görülebilir.

e. İlaçlar ve Kimyasal Maddeler

 Antidepresanlar (SSRI'lar):

 Terleme, bu tür ilaçların yaygın bir yan etkisidir.

 Ağrı Kesiciler:

 Morfin ve benzeri opioidler aşırı terlemeye yol açabilir.

 Hormonal İlaçlar:

 Östrojen veya testosteron takviyeleri terlemeyi artırabilir.

f. Kanser Türleri

 Lenfoma (Hodgkin ve Non-Hodgkin):

 Gece terlemeleri ve diğer semptomlarla birlikte görülebilir.

 Lösemi:

 Vücutta metabolik aktivitenin artması sonucu terleme gelişebilir.

g. Psikolojik Nedenler

 Stres ve Anksiyete:

 Sinir sistemi stresli durumlarda aşırı terlemeyi tetikleyebilir.

 Panik Ataklar:

 Yoğun korku veya endişe sırasında terleme artışı.

3. Çevresel ve Yaşam Tarzına Bağlı Nedenler

 Aşırı Sıcak veya Nemli Ortamlar:

 Vücut ısı dengesini korumak için daha fazla ter üretir.

 Baharatlı Yiyecekler:

 Baharatlar, ter bezlerini uyararak terlemeye yol açabilir.

 Alkol ve Kafein:

 Sinir sistemini uyararak terlemeyi artırabilir.

Fazla Terleme ile İlgili Dikkat Edilmesi Gerekenler

 Terleme herhangi bir neden olmadan başlamışsa veya önceden olmadığı halde sonradan artış göstermişse bir doktora danışılmalıdır.

 Terleme ile birlikte kilo kaybı, ateş, çarpıntı veya diğer anormal belirtiler görülüyorsa, altta yatan ciddi bir durum olma olasılığı değerlendirilmelidir.

Fazla terleme, altta yatan nedenin belirlenmesi durumunda genellikle etkili bir şekilde yönetilebilir. Bu nedenle bir dermatolog, endokrinolog veya nöroloğa danışarak doğru tanı ve tedavi planı oluşturulması önemlidir.