EKSTRASİSTOL NEDİR

Ekstrasistol, kalpte görülen, normal kalp ritmi dışında ortaya çıkan bir tür erken atımdır. Bu, kalbin elektriksel aktivitesindeki bir düzensizlik sonucu oluşur ve genellikle "kalp çarpıntısı" hissine neden olur. Ekstrasistol, çoğu zaman zararsızdır ve ciddi bir soruna yol açmaz. Ancak sık görüldüğünde veya altta yatan bir kalp hastalığıyla ilişkili olduğunda değerlendirilmesi gerekebilir.

Ekstrasistolun Özellikleri

1. Erken Atım: Kalbin normal ritminden önce bir kasılma gerçekleşir.

2. Atım Sonrası Duraklama: Erken atımın ardından kalp ritmi geçici olarak yavaşlayabilir ve kişi "kalbin durakladığını" hissedebilir.

3. Çarpıntı Hissi: Kişiler genellikle göğüste bir sarsıntı, vuruntu veya ekstra bir atım hisseder.

Ekstrasistol Türleri

1. Atriyal Ekstrasistol (PAC):

   • Erken atımlar, kalbin üst odalarından (atriyum) kaynaklanır.

   • Genellikle zararsızdır ve çoğu zaman belirti vermez.

2. Ventriküler Ekstrasistol (PVC):

   • Kalbin alt odalarından (ventrikül) kaynaklanır.

   • Daha sık hissedilen çarpıntılara neden olabilir.

   • Sağlıklı bireylerde ortaya çıkabileceği gibi, altta yatan bir kalp hastalığı belirtisi de olabilir.

Ekstrasistol Nedenleri

1. Stres ve Anksiyete: Psikolojik gerginlik ekstrasistol ataklarını tetikleyebilir.

2. Yorgunluk: Fiziksel veya mental aşırı yorgunluk durumlarında görülebilir.

3. Kafein ve Alkol: Fazla kahve, çay, enerji içecekleri veya alkol tüketimi.

4. Sigara: Nikotin kalp ritmini etkileyebilir.

5. Elektrolit Dengesizlikleri: Potasyum, magnezyum gibi minerallerin eksikliği.

6. Hormonlar: Tiroid hastalıkları veya adet döngüsüyle ilişkili hormonal değişiklikler.

7. Kalp Hastalıkları:

   • Koroner arter hastalığı.

   • Kalp kası hastalıkları (kardiyomiyopati).

   • Kalp krizi sonrası hasarlar.

8. İlaçlar: Bazı uyarıcı ilaçlar veya bronkodilatörler (astım ilaçları).

9. Metabolik Durumlar: Kansızlık, düşük kan şekeri gibi durumlar.

Belirtiler

• Çarpıntı hissi.

• Kalpte "ekstra bir vuruntu" hissi.

• Göğüste doluluk veya boşluk hissi.

• Bazı kişilerde hiçbir belirti görülmez.

Tanı

Ekstrasistol genellikle aşağıdaki yöntemlerle teşhis edilir:

1. Elektrokardiyografi (EKG): Kalbin elektriksel aktivitesini kaydederek ekstrasistolleri tespit eder.

2. Holter Monitörü: Gün boyunca kalp ritmini takip eder.

3. Ekokardiyografi: Kalp yapısındaki veya işlevindeki anormallikleri değerlendirmek için kullanılır.

4. Kan Testleri: Elektrolit seviyelerini, tiroid fonksiyonlarını ve diğer metabolik durumları kontrol eder.

Tedavi

Ekstrasistol tedavisi, altta yatan nedene ve belirtilerin şiddetine bağlıdır:

1. Yaşam Tarzı Değişiklikleri:

   • Stres yönetimi (meditasyon, yoga).

   • Kafein ve alkol tüketiminin azaltılması.

   • Düzenli uyku.

   • Sigara bırakma.

2. İlaçlar:

   • Beta blokerler: Kalp ritmini düzenlemek için kullanılır.

   • Antiaritmik ilaçlar: Şiddetli vakalarda gerekebilir.

3. Elektrofizyolojik Çalışma: Eğer ekstrasistoller sık ve ciddi ise, sorunlu bölgeyi tespit etmek için invaziv bir işlem uygulanabilir.

4. Kateter Ablasyonu: Kalpte düzensiz elektriksel sinyaller üreten bölgeyi yok etmek için yapılan minimal invaziv bir prosedür.

Ne Zaman Tehlikeli Olabilir?

• Ekstrasistoller sık ve düzenli hale geldiğinde.

• Baş dönmesi, bayılma veya göğüs ağrısı gibi belirtiler eşlik ettiğinde.

• Altta yatan bir kalp hastalığınız varsa.

• Efor sırasında ekstrasistoller artıyorsa.

Sonuç: Ekstrasistoller genellikle zararsızdır ve yaşam tarzı değişiklikleriyle kontrol altına alınabilir. Ancak sık tekrarlayan veya rahatsız edici belirtiler varsa, altta yatan bir nedenin araştırılması için bir kardiyologa başvurmanız önemlidir.