Ekstrasistol, kalbin normal elektriksel aktivitesinin dışında gerçekleşen erken atımlardır ve farklı nedenlerden kaynaklanabilir. Genellikle zararsız olsa da, bazı durumlarda altta yatan bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. İşte ekstrasistolun nedenleri:
1. Günlük Yaşam Tarzı ve Alışkanlıklar
Stres ve Anksiyete: Psikolojik stres ve anksiyete, kalbin elektriksel düzenini bozarak ekstrasistol tetikleyebilir.
Kafein Tüketimi: Kahve, çay, kola ve enerji içecekleri gibi kafeinli içecekler ekstrasistolü tetikleyebilir.
Alkol Kullanımı: Fazla alkol tüketimi kalp ritmini olumsuz etkileyebilir.
Sigara: Nikotin, kalp atış hızını artırarak düzensiz kalp atımlarına neden olabilir.
Aşırı Egzersiz veya Yorgunluk: Fiziksel aşırı yüklenme veya uzun süreli yorgunluk ekstrasistol riskini artırabilir.
2. Elektrolit Dengesizlikleri
Potasyum, Magnezyum, Sodyum Eksikliği: Kalbin elektriksel ileti sistemini etkileyerek düzensiz atımlara yol açabilir.
Dehidrasyon: Vücutta sıvı kaybı olduğunda elektrolit dengesi bozulabilir ve bu durum ekstrasistol riskini artırır.
3. Kalp ve Damar Hastalıkları
Koroner Arter Hastalığı: Kalp kasına yeterli kan akışının sağlanamaması ekstrasistol tetikleyebilir.
Kalp Yetmezliği: Kalp kasının zayıflaması, elektriksel düzensizliklere yol açabilir.
Kardiyomiyopati: Kalp kası hastalıkları ekstrasistole neden olabilir.
Kalp Krizi Geçmişi: Kalp dokusunda oluşan hasar, elektriksel iletimin bozulmasına neden olabilir.
Kalp Kapak Hastalıkları: Kapakçıkların düzgün çalışmaması ekstrasistol riskini artırabilir.
4. Hormonel Değişiklikler
Tiroid Hastalıkları: Hipertiroidi (tiroid bezinin aşırı çalışması) ekstrasistol riskini artırabilir. Hipotiroidi de kalp ritmini etkileyebilir.
Adet Dönemi ve Hamilelik: Hormonal dalgalanmalar ekstrasistol riskini artırabilir.
Menopoz: Hormon seviyelerindeki değişiklikler nedeniyle bazı kadınlarda ekstrasistol görülebilir.
5. Sinir Sistemi Kaynaklı Nedenler
Otonom Sinir Sistemi Aktivitesi: Otonom sinir sisteminin aşırı uyarılması ekstrasistolü tetikleyebilir.
Stres Hormonu Salınımı: Adrenalin seviyesindeki artış (ör. stres veya korku durumunda) kalp ritmini etkileyebilir.
6. Kullanılan İlaçlar
Uyarıcı İlaçlar: Bazı soğuk algınlığı ilaçları, astım ilaçları veya kilo kaybı ilaçları ekstrasistolü tetikleyebilir.
Diüretikler: Elektrolit dengesizliğine neden olabileceği için ekstrasistol riskini artırabilir.
Antidepresanlar ve Beta Agonistler: Bazı psikiyatrik ilaçlar ve bronkodilatörler kalp ritmini etkileyebilir.
7. Diğer Sağlık Sorunları
Anemi: Kansızlık, kalbin daha fazla çalışmasına neden olarak ekstrasistolü tetikleyebilir.
Hipoglisemi: Düşük kan şekeri düzeyleri kalp ritmini etkileyebilir.
Reflü Hastalığı (GERD): Mide ve yemek borusu arasında oluşan baskı kalbin elektriksel sistemini etkileyebilir.
Uyku Apnesi: Uyku sırasında solunumun duraklaması kalp ritmi düzensizliklerine neden olabilir.
8. Yaşlanma ve Doğal Süreçler
İleri yaşla birlikte kalp kasında ve elektriksel sistemde değişiklikler olabilir, bu da ekstrasistol riskini artırabilir.
9. Enfeksiyonlar
Miyokardit: Kalp kası iltihabı.
Ateşli Hastalıklar: Yüksek ateş sırasında vücudun metabolik hızının artması ekstrasistolü tetikleyebilir.
Sonuç: Ekstrasistol genellikle günlük yaşam tarzı faktörlerinden kaynaklanır ve zararsızdır. Ancak sık görülmesi, altta yatan bir kalp hastalığının belirtisi olabilir. Eğer çarpıntılarınız sıklaşıyorsa, baş dönmesi, bayılma veya göğüs ağrısı gibi semptomlar eşlik ediyorsa bir kardiyologa başvurmanız önemlidir.