Egzama tamamen iyileştirilemeyen bir cilt rahatsızlığıdır, ancak doğru tedaviyle belirtiler kontrol altına alınabilir ve alevlenmeler azaltılabilir. Egzama tedavisi, hastalığın türüne, şiddetine ve kişinin yaşına göre değişiklik gösterir. İşte yaygın tedavi yöntemleri:
1. Nemlendirici Kullanımı
Nemlendiriciler, egzamanın tedavisinde temel bir unsurdur. Cildin kuruluğunu önler ve bariyer işlevini güçlendirir.
Yoğun nemlendiriciler: Kremler, losyonlar ve merhemler kullanılabilir. Merhemler genellikle daha yoğundur ve ciddi kurulukta etkilidir.
Kullanım sıklığı: Özellikle banyo sonrası ve cilt kuruluğu hissettiğinizde düzenli olarak uygulayın.
2. Topikal Kortikosteroidler
Egzama alevlenmelerini hızlı bir şekilde kontrol altına almak için kullanılır.
Düşük güçlü kortikosteroidler (ör. hidrokortizon) hafif egzamada kullanılırken, daha güçlü formlar şiddetli vakalarda tercih edilir.
Uzun süreli kullanımı cilt incelmesine yol açabileceğinden doktor kontrolünde kullanılmalıdır.
3. Topikal Kalsinörin İnhibitörleri
Takrolimus ve pimekrolimus gibi ilaçlar, kortikosteroidlerin alternatifi olarak kullanılır.
Ciltteki bağışıklık tepkisini düzenleyerek iltihabı azaltır.
Yüz ve kıvrımlı bölgeler gibi hassas alanlarda tercih edilir.
4. Antihistaminikler
Kaşıntıyı azaltmak için kullanılabilir.
Sedatif etkili antihistaminikler (ör. difenhidramin) gece kaşıntısını azaltarak uykuya yardımcı olabilir.
5. Antibiyotikler ve Antimikrobiyal Tedavi
Egzamalı cilt enfekte olduğunda (ör. bakteriyel enfeksiyon), oral veya topikal antibiyotikler gerekebilir.
Mantar enfeksiyonu varsa antifungal ilaçlar kullanılır.
6. Sistemik Tedaviler
Şiddetli ve dirençli egzama durumlarında aşağıdaki ilaçlar reçete edilebilir:
Oral kortikosteroidler (ör. prednizon): Kısa süreli kullanılır.
Bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar (ör. siklosporin, metotreksat).
Biyolojik tedaviler (ör. dupilumab): Son yıllarda egzama tedavisinde etkili bir yöntemdir.
7. Fototerapi (Işık Tedavisi)
Orta ve şiddetli egzama için kullanılabilir.
UVB ışığı cilt iltihabını azaltır ve kaşıntıyı hafifletir.
Dermatolog gözetiminde uygulanır.
8. Alternatif ve Destekleyici Tedaviler
Doğal yağlar ve bitkisel ürünler: Hindistancevizi yağı, zeytinyağı veya yulaf ezmesi banyoları cildi yatıştırabilir.
Probiyotikler: Bağırsak mikrobiyotasını desteklemek için önerilebilir, ancak kesin bir fayda kanıtlanmamıştır.
Stres yönetimi: Yoga, meditasyon ve gevşeme teknikleri, stresin egzama üzerindeki etkisini azaltabilir.
9. Tetikleyicilerden Kaçınma
Egzama alevlenmelerini önlemek için tetikleyicilerden uzak durmak çok önemlidir:
Sabun, deterjan ve parfümlü ürünlerden kaçının.
Hipoalerjenik ürünler tercih edin.
Aşırı sıcaklık değişimlerinden ve kuru havadan korunun.
Yün ve sentetik kumaşlar yerine pamuklu giysiler giyin.
10. Beslenme ve Gıda Alerjileri
Gıda alerjileri egzama belirtilerini tetikleyebilir, özellikle çocuklarda.
Bir diyetisyenle görüşerek potansiyel alerjenlerin tespit edilmesi faydalı olabilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Egzama tedaviye rağmen iyileşmiyorsa.
Ciltte enfeksiyon belirtileri varsa (sarımsı kabuklar, şişlik, sıcaklık artışı).
Egzama günlük yaşamınızı ciddi şekilde etkiliyorsa.
Sonuç: Egzama tedavisi kişiselleştirilmelidir. Düzenli cilt bakımı, tetikleyicilerden kaçınma ve uygun ilaç kullanımı ile belirtiler büyük ölçüde kontrol altına alınabilir. Tedavi sürecinde bir dermatoloğun rehberliği önemlidir.