DOLAMA NEDENLERİ

Dolama, genellikle el veya ayak tırnaklarının çevresinde meydana gelen bir enfeksiyon veya iltihaplanmadır. Dolamanın nedenleri arasında bakteriyel, mantar veya viral enfeksiyonlar yer alır. Ayrıca, tırnak çevresindeki ciltte oluşan travma veya kötü hijyen gibi dış faktörler de dolamaya yol açabilir.

Dolamanın Başlıca Nedenleri

1. Enfeksiyonlar

• Bakteriyel Enfeksiyonlar:

  • En sık neden olan bakteriler arasında Staphylococcus aureus ve Streptococcus türleri bulunur.

  • Tırnak çevresindeki ciltteki küçük kesikler veya yaralanmalardan kaynaklanabilir.

• Mantar Enfeksiyonları:

  • Uzun süreli nem ve tahrişe bağlı olarak mantarlar (Candida albicans) dolamaya neden olabilir.

  • Özellikle kronik dolamanın yaygın bir nedenidir.

• Viral Enfeksiyonlar:

  • Herpes simpleks virüsü nadiren dolamaya yol açabilir. Bu durum "herpetik dolama" olarak adlandırılır.

2. Fiziksel Travma

• Tırnak Çevresindeki Hasar:

  • Tırnak eti veya çevresindeki ciltte oluşan küçük kesikler, kıymık batmaları veya yaralanmalar.

• Tırnak Yeme:

  • Tırnak çevresindeki cilt ve eti travmaya uğratarak enfeksiyona açık hale getirir.

• Tırnak Eti Kesimi:

  • Tırnak etlerini aşırı kesmek veya çekmek cildi enfeksiyonlara açık hale getirir.

3. Uzun Süreli Nem veya Tahriş

• Nemli Ortamlara Maruz Kalma:

  • Ellerin uzun süre ıslak kalması veya deterjan, sabun gibi kimyasallara sürekli maruz kalma.

• Kimyasal Maddelerle Çalışma:

  • Eldiven kullanmadan temizlik ürünleriyle veya diğer tahriş edici maddelerle temas etmek.

4. Hijyen Eksikliği

• Eller ve Tırnakların Yeterince Temizlenmemesi:

  • Tırnak altlarında bakteri ve mantarların birikmesi.

• Hijyenik Olmayan Tırnak Bakımı:

  • Steril olmayan manikür veya pedikür aletlerinin kullanımı.

5. Bağışıklık Sisteminin Zayıflaması

• Kronik Hastalıklar:

  • Diyabet, bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde dolama riskini artırır.

• Bağışıklık Baskılayıcı Tedaviler:

  • Kanser tedavisi, organ nakli sonrası kullanılan ilaçlar.

6. Tırnak Yapısındaki Bozukluklar

• Batık Tırnak:

  • Tırnağın çevredeki deriye doğru büyümesi, enfeksiyon ve iltihaplanmaya neden olabilir.

• Tırnak Deformasyonu:

  • Yapısal bozukluklar, tırnak çevresindeki cildin hasar görme riskini artırır.

7. Ortak Kullanılan Eşyalar

• Hijyenik Olmayan Ortak Alanlar:

  • Havuzlar, spor salonları veya halka açık banyolar gibi nemli ortamlarda dolama riski artar.

• Ortak Manikür/Pedikür Aletleri:

  • Steril olmayan aletlerin kullanımı enfeksiyon riskini artırabilir.

8. Kötü Ayakkabı Seçimi

• Dar veya Sıkı Ayakkabılar:

  • Ayak tırnaklarının çevresindeki ciltte baskıya ve travmaya neden olabilir.

• Havasız Ayakkabılar:

  • Nem birikimine neden olarak mantar enfeksiyonu riskini artırır.

Dolamadan Korunma Yöntemleri

1. Kişisel Hijyen:

   • Eller ve ayaklar düzenli olarak yıkanmalı ve temiz tutulmalıdır.

2. Tırnak Bakımı:

   • Tırnaklar aşırı kısa kesilmemeli ve tırnak eti kesiminden kaçınılmalıdır.

3. Koruyucu Eldiven:

   • Kimyasal maddelerle temas ederken eldiven kullanılmalıdır.

4. Manikür/Pedikür Hijyeni:

   • Steril aletler kullanılmalı ve profesyonel yerler tercih edilmelidir.

5. Ayakkabı Seçimi:

   • Hava alan, rahat ayakkabılar tercih edilmelidir.

Ne Zaman Doktora Gitmelisiniz?

• Tırnak çevresindeki kızarıklık, şişlik ve ağrı devam ediyorsa.

• İrin birikimi veya akıntı varsa.

• Kronikleşmiş bir dolama durumunda.

• Şiddetli ağrı ve enfeksiyon belirtileri (ateş, halsizlik) görülüyorsa.

Sonuç

Dolama, genellikle tırnak çevresindeki küçük travmalar, hijyen eksikliği veya uzun süreli nem gibi nedenlerden kaynaklanır. Bu nedenleri önlemek, dolama riskini azaltmanın en etkili yoludur. Eğer dolama belirtileri gelişirse, erken tedavi enfeksiyonun yayılmasını önlemek açısından önemlidir.