DİFTERİ NEDİR

Difteri, Corynebacterium diphtheriae adlı bakteri tarafından neden olunan, genellikle üst solunum yolunu etkileyen ve hızla yayılan bir enfeksiyon hastalığıdır. Difteri, genellikle boğazda, burunda ve bazen deride, solunum yollarında ve diğer vücut bölgesinde ciddi iltihaplara yol açar. Difteri, ciddi komplikasyonlara yol açabilen, hatta ölümle sonuçlanabilen bir hastalıktır. Ancak günümüzde aşılarla kontrol altına alınabilen bir hastalıktır.

Difteri Neden Olur?

Difteri, Corynebacterium diphtheriae adlı bakterinin ürettiği toksinlerin etkisiyle gelişir. Bu toksin, vücuda yayıldığında, hücrelere zarar verir ve dokularda iltihaplanma, nekroz (doku ölümü) ve enfeksiyon oluşmasına yol açar. Bakteri genellikle boğazda, burnun arkasında veya deri altında enfeksiyon oluşturur.

• Hava yoluyla bulaşır: Difteri, genellikle hasta bir kişinin öksürüğü, hapşırığı veya burun akıntısı yoluyla havaya yaydığı damlacıklarla bulaşır. Aynı zamanda hasta kişilerin kullandığı kişisel eşyalar (havlu, çatal, bıçak vb.) ile de bulaşabilir.

• Direkt temas: Bakteri enfekte bir kişiden sağlıklı bir kişiye doğrudan fiziksel temas yoluyla da geçebilir.

Difteri Belirtileri

Difteri, enfeksiyonun yerleştiği bölgeye göre farklı belirtiler gösterebilir. En yaygın belirtiler şunlardır:

• Boğaz ağrısı: İlk aşamada, boğazda şiddetli ağrı hissedilebilir.

• Yutkunma güçlüğü: Boğazda iltihaplanma nedeniyle yutkunma zorlaşabilir.

• Beyaz veya gri bir tabaka: Difteri toksinleri, boğazda veya bademciklerde kalın, gri beyaz bir tabaka oluşturabilir. Bu tabaka, enfekte bölgenin üstünü kaplayarak solunum yolunu tıkayabilir.

• Ateş ve titreme: Hafif ateş, enfeksiyonun bir belirtisi olabilir.

• Şişmiş lenf düğümleri: Boyun bölgesindeki lenf bezlerinde şişlik görülebilir.

• Burun akıntısı: Enfekte kişinin burun akıntısı olabilir. Bu akıntı genellikle kanlı veya koyu renkli olabilir.

• Burun tıkanıklığı: Burun tıkanıklığı ve hapşırık da görülebilir.

• Deride lezyonlar: Enfekte bölgede yara veya kabuklanma olabilir. Deri difteri genellikle daha az ciddi olur, ancak tedavi edilmezse yayılabilir ve enfeksiyon derinleşebilir.

• Solunum zorluğu: Boğazdaki şişlik veya tabaka, hava yollarını tıkayabilir ve ciddi solunum güçlüklerine yol açabilir.

• Kalp sorunları: Difteri toksini, kalp kaslarını etkileyerek myokardit (kalp kası iltihabı) oluşturabilir. Bu durum kalp yetmezliğine neden olabilir.

• Sinir sistemi sorunları: Toksinler, sinirleri etkileyebilir ve felçlere yol açabilir.

• Böbrek yetmezliği: Difteri, böbreklerde de hasara yol açabilir.

Difteri Tedavisi

Difteri tedavisi, erken dönemde başlandığında genellikle başarılıdır. Tedavi, genellikle antibiyotikler ve difteri antitoksini ile yapılır.

• Antibiyotikler: Bakterinin öldürülmesi için penisilin veya eritromisin gibi antibiyotikler kullanılır. Antibiyotikler, bakteriyi öldürür ve enfeksiyonun yayılmasını engeller.

• Difteri antitoksini: Difteri toksininin etkilerini nötralize etmek için kullanılan bir tedavi yöntemi olan difteri antitoksini uygulanır.

• Destek tedavisi: Solunum desteği, kalp sorunları veya böbrek yetmezliği gibi komplikasyonlar için ek tedaviler gerekebilir.

Difteri Aşısı ve Korunma

Difteri, aşılarla önlenebilir bir hastalıktır. Difteri aşısı, genellikle çocukluk döneminde DTP (Difteri, Tetanoz, Boğmaca) aşısı ile yapılır. Aşı, difteriye karşı bağışıklık kazandırarak hastalığın önlenmesini sağlar.

• Aşılama: Difteri aşısı, bebeklikten itibaren yapılmaya başlanır. Aşılar genellikle 2, 4, 6, 18 ayda yapılır ve 4-6 yaşlarında bir hatırlatma dozu yapılır.

• Yetişkinler için aşı: Yetişkinlerde de difteri aşısı zaman zaman yenilenmelidir.

Sonuç

Difteri, ciddi ancak aşılarla önlenebilen bir hastalıktır. Enfekte kişilerde genellikle boğaz ağrısı, yutkunma güçlüğü, beyaz tabaka ve ateş gibi belirtiler görülür. Erken tedavi ile hastalık kontrol altına alınabilir, ancak tedavi edilmezse kalp, sinir sistemi ve solunum sisteminde ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Difteri aşısı, bu hastalıktan korunmanın en etkili yoludur.