CÜZZAM NEDİR

Cüzzam, tıbbi adıyla lepra, Mycobacterium leprae adlı bir bakterinin neden olduğu, cildi, sinirleri, üst solunum yollarını ve gözleri etkileyen kronik bir enfeksiyon hastalığıdır. Tarih boyunca damgalanma ve ayrımcılıkla ilişkilendirilmiş olsa da, günümüzde tedavi edilebilir bir hastalık olarak kabul edilmektedir.

Cüzzamın Belirtileri

Cüzzam belirtileri genellikle bakterinin bulaşmasından sonra uzun bir kuluçka süresi (6 ay ile 20 yıl arasında değişebilir) sonucunda ortaya çıkar. Belirtiler enfeksiyonun tipine ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Başlıca belirtiler şunlardır:

1. Cilt Belirtileri:

   • Soluk renkli veya kırmızımsı cilt lezyonları.

   • Duyusal kayıp olan cilt bölgeleri (dokunma, sıcaklık, ağrı hissinin azalması).

   • Şişlikler veya nodüller.

2. Sinir Belirtileri:

   • Periferik sinirlerde büyüme (sinirlerde kalınlaşma ve hassasiyet).

   • Kas güçsüzlüğü, özellikle eller ve ayaklarda.

   • El, ayak veya yüz bölgesinde deformiteler (ilerlemiş vakalarda).

3. Diğer Belirtiler:

   • Burun tıkanıklığı veya burun kanaması.

   • Göz problemleri (örneğin, kornea hissinin kaybı, körlük riski).

   • Ellerde veya ayaklarda yanma, uyuşma.

Cüzzam Nasıl Bulaşır?

Cüzzam, enfekte bir kişinin burun veya ağız salgılarından, uzun süreli ve yakın temas yoluyla bulaşır. Ancak bakterinin bulaşıcılığı düşüktür; çoğu insan bağışıklık sistemi sayesinde enfeksiyona karşı direnç gösterir. Hastalığın kalıtımsal olmadığını ve kısa süreli temaslarla bulaşmadığını bilmek önemlidir.

Tedavi

Cüzzam, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından önerilen multidrog tedavisi (MDT) ile başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Bu tedavi genellikle:

• Rifampin,

• Dapson,

• Clofazimin adlı antibiyotikleri içerir.

Tedavi süresi, hastalığın şiddetine göre 6 ay ila 1 yıl arasında değişebilir. Tedaviyle hastalık bulaşıcı olmaktan çıkar ve deformiteler büyük ölçüde önlenebilir.

Önleme ve Kontrol

• Erken teşhis ve tedavi bulaşmayı önlemede çok önemlidir.

• Enfekte kişilerle uzun süreli yakın temastan kaçınılmalıdır.

• Sağlık taramaları ve eğitim programlarıyla hastalık kontrol altına alınabilir.

Cüzzam Günümüzde Nadir Mi?

Evet. Gelişmiş sağlık hizmetleri sayesinde cüzzam, dünya genelinde giderek daha az görülmektedir. Ancak bazı bölgelerde (örneğin Hindistan, Brezilya ve Endonezya gibi) halen yaygın bir halk sağlığı sorunu olmaya devam etmektedir.

Cüzzam tedavi edilebilir bir hastalık olduğu için erken teşhis ve tedavi ile hastaların yaşam kalitesi büyük ölçüde iyileştirilebilir.