CÜZZAM BELİRTİLERİ

Cüzzam (lepra), Mycobacterium leprae bakterisinin neden olduğu ve genellikle cildi, sinirleri, gözleri ve üst solunum yollarını etkileyen kronik bir hastalıktır. Belirtiler enfeksiyonun şiddetine, vücuttaki etkilediği alanlara ve bağışıklık sisteminin tepkisine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. İşte cüzzamın en yaygın belirtileri:

1. Ciltle İlgili Belirtiler

• Cilt Lekeleri:

  • Soluk (hipopigmente) veya kırmızımsı renk değişiklikleri görülebilir.

  • Düz veya hafif kabarık cilt lezyonları oluşabilir.

• Duyusal Kaybı Olan Cilt Alanları:

  • Etkilenen bölgelerde ağrı, sıcaklık ve dokunma hissi kaybolabilir.

• Cilt Kuruluğu ve Kalınlaşma:

  • Cilt dokusu normalden daha kalın hale gelebilir.

• Yaralar veya Ülserler:

  • Özellikle ayaklarda iyileşmeyen yaralar oluşabilir.

• Cilt Nodülleri veya Şişlikler:

  • Yüz, kulaklar, kollar gibi bölgelerde nodüller görülebilir.

2. Sinir Sistemi ile İlgili Belirtiler

• Sinir Kalınlaşması ve Hassasiyet:

  • Özellikle dirsek, diz, bilek gibi yüzeysel sinirlerin bulunduğu alanlarda sinir kalınlaşması görülebilir.

• Duyusal Kaybı:

  • Özellikle el ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma ve his kaybı.

• Kas Güçsüzlüğü:

  • El ve ayak kaslarında zayıflık veya güç kaybı gelişebilir.

• Sinir Hasarına Bağlı Şekil Bozuklukları:

  • İlerlemiş vakalarda el ve ayaklarda deformiteler oluşabilir.

3. Gözle İlgili Belirtiler

• Göz Kuru Kalması:

  • Kornea hissinin kaybolması göz kuruluğuna ve enfeksiyon riskine neden olabilir.

• Görme Kaybı veya Körlük:

  • Tedavi edilmezse ilerleyebilir.

4. Solunum Yollarıyla İlgili Belirtiler

• Burun tıkanıklığı, burun kanaması ve burun septumunda çökme (ileri vakalarda) görülebilir.

• Boğaz ağrısı ve ses kısıklığı nadir belirtiler arasında yer alır.

5. Genel Belirtiler

• Yorgunluk ve halsizlik.

• Ellerde ve ayaklarda yanma hissi.

• İlerlemiş durumlarda kemiklerde ve eklemlerde deformasyon.

Cüzzam Türlerine Göre Belirtiler

Cüzzam, vücudun bağışıklık tepkisine göre farklı şekillerde sınıflandırılır ve belirtiler değişebilir:

1. Tüberküloid Lepra (Hafif Form)

• Sınırlı sayıda cilt lezyonu (genellikle 1-5 arasında).

• Duyusal kaybı olan keskin sınırları belirgin lezyonlar.

• Hafif sinir tutulumu.

2. Lepromatöz Lepra (Şiddetli Form)

• Yaygın cilt lezyonları ve nodüller.

• Sinirlerde ciddi hasar ve deformasyon.

• Yüzde kalınlaşma ("aslan yüzü" deformitesi).

• Daha bulaşıcıdır.

3. Borderline Lepra (Orta Şiddetli Form)

• Her iki formun belirtilerini taşıyan geçiş türü.

Erken Tanı ve Tedavi

Cüzzamın belirtileri fark edilirse erken dönemde bir doktora başvurulmalıdır. Erken tanı, hastalığın ilerlemesini ve deformasyonları önleyebilir. Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) önerdiği multidrog tedavisi (MDT) ile cüzzam tamamen tedavi edilebilir ve bulaşıcılığı durdurulabilir.