Çarpıntı, birçok farklı nedenden kaynaklanabilir. Bunlar fizyolojik, yaşam tarzına bağlı veya altta yatan bir sağlık sorununa bağlı olabilir. İşte çarpıntının olası nedenleri:
1. Fizyolojik ve Geçici Nedenler (Zararsız):
Stres ve Kaygı: Yoğun stres, endişe veya panik atak sırasında vücudun salgıladığı adrenalin kalp atışlarını hızlandırabilir.
Egzersiz: Yorucu egzersiz sonrası kalp atışları hızlanabilir.
Kafein Tüketimi: Kahve, çay, enerji içecekleri veya çikolata gibi kafein içeren gıdalar çarpıntıya yol açabilir.
Alkol ve Sigara: Alkol veya nikotin, kalp ritmini etkileyebilir.
Uykusuzluk: Uyku eksikliği vücudu yorar ve çarpıntıya neden olabilir.
Hormon Değişiklikleri: Özellikle hamilelik, adet dönemi veya menopoz sırasında çarpıntı görülebilir.
2. Kalp ile İlgili Nedenler (Kardiyolojik):
Aritmiler: Kalbin elektriksel sistemindeki bozukluklar (örneğin; atriyal fibrilasyon, ventriküler taşikardi).
Kalp Kapak Hastalıkları: Özellikle mitral kapak prolapsusu çarpıntıya neden olabilir.
Koroner Arter Hastalığı: Kalp damarlarında daralma veya tıkanıklık.
Kalp Yetmezliği: Kalbin zayıflaması ve yeterince kan pompalayamaması.
Kalp Krizi: Çarpıntı, bazen bir kalp krizinin erken belirtisi olabilir.
3. Sistemik veya Metabolik Nedenler:
Anemi (Kansızlık): Düşük hemoglobin seviyesi kalbin daha hızlı çalışmasına neden olur.
Tiroid Bozuklukları: Hipertiroidi (tiroidin fazla çalışması) çarpıntının yaygın bir nedenidir.
Düşük Kan Şekeri (Hipoglisemi): Kan şekeri düştüğünde çarpıntı görülebilir.
Elektrolit Dengesizlikleri: Potasyum, kalsiyum veya magnezyum seviyelerindeki düzensizlik.
Ateş: Yüksek ateş sırasında metabolizmanın hızlanması kalp atışlarını artırabilir.
4. İlaçlar ve Kimyasallar:
Bazı İlaçlar:
Dekonjestanlar (soğuk algınlığı ilaçları)
Tiroid ilaçları
Astım ilaçları (örneğin; beta-agonistler)
Uyuşturucular: Kokain, amfetamin gibi maddeler kalp ritmini etkileyebilir.
5. Psikolojik Nedenler:
Panik Atak: Yoğun korku ve kaygı sırasında çarpıntı çok yaygındır.
Depresyon ve Anksiyete Bozuklukları: Vücudun stres tepkisi kalp ritmini artırabilir.
6. Diğer Nedenler:
Dehidrasyon: Susuz kalmak kan basıncını düşürebilir ve kalbi hızlandırabilir.
Aşırı Sıcaklık veya Yüksek Rakım: Vücudun çevresel streslere tepkisi.
Yeme Bozuklukları: Özellikle çok az yemek veya aç kalma sonrası.
Ne Zaman Ciddi Olabilir?
Çarpıntı aşağıdaki durumlarla birlikteyse, ciddi bir sorunun işareti olabilir ve hemen bir doktora danışılmalıdır:
Göğüs ağrısı
Nefes darlığı
Baş dönmesi veya bayılma
Çarpıntının düzenli olarak tekrarlanması
Ailede kalp hastalığı geçmişi
Çarpıntının nedeni yaşam tarzı alışkanlıklarına bağlıysa, basit önlemlerle kontrol edilebilir. Ancak, altta yatan bir hastalıktan kaynaklanıyorsa, uygun tedavi için tıbbi yardım alınmalıdır.