Boğmaca, Bordetella pertussis adlı bakterinin neden olduğu, genellikle çocukları etkileyen ancak yetişkinlerde de görülebilen, oldukça bulaşıcı bir solunum yolu enfeksiyonudur. Halk arasında "pertussis" olarak da bilinir. Boğmaca, yoğun öksürük nöbetleri ile karakterizedir ve özellikle bebekler için ciddi sonuçlara yol açabilir.
Hastalığın belirtileri genellikle 3 aşamada ortaya çıkar:
1. Kuluçka Dönemi (1-2 Hafta)Hafif burun akıntısı
Hafif öksürük
Hafif ateş
Şiddetli ve tekrarlayan öksürük nöbetleri
Öksürük sırasında nefes almakta zorluk
Öksürük sonrası derin nefes alırken "boğuk" bir ses çıkması (bu nedenle boğmaca adı verilmiştir)
Öksürükle birlikte kusma
Yorgunluk ve halsizlik
Öksürük sıklığı ve şiddeti azalır.
Genel iyilik hali düzelir ancak yorgunluk devam edebilir.
Hava Yoluyla: Enfekte bir kişinin öksürmesi veya hapşırması ile bakteriler havaya yayılır ve solunum yoluyla bulaşır.
Yakın Temasla: Hasta biriyle yakın temas, hastalığın bulaşma riskini artırır.
Bebekler: Bağışıklık sistemleri zayıf olduğu için en yüksek risk grubudur.
Aşısız Kişiler: Boğmaca aşısı yaptırmayan bireylerde enfeksiyon riski yüksektir.
Yaşlılar ve Kronik Hastalar: Bağışıklık sistemleri zayıf olduğu için daha şiddetli hastalık geçirebilirler.
Antibiyotikler: Erken evrede başlandığında bakteriyi yok edebilir ve bulaşıcılığı azaltır. Sıklıkla azitromisin veya eritromisin kullanılır.
Destekleyici Tedavi: Şiddetli öksürük için semptom giderici tedaviler uygulanır.
Hastane Bakımı: Bebeklerde ve ağır vakalarda solunum desteği gerekebilir.
Koruma Sağlar: Boğmaca aşısı (DTaP aşısı), difteri ve tetanoz aşısı ile birlikte uygulanır.
Bebeklerde Aşı Takvimi: Genellikle 2, 4, 6 ve 18 aylıkken yapılır ve 4-6 yaş arasında bir rapel dozu gereklidir.
Erişkinlerde Aşı: Boğmaca aşısı, hamile kadınlara ve risk altındaki yetişkinlere önerilebilir.
Bebeklerde ciddi nefes alma zorlukları.
Zatürre, kulak enfeksiyonu ve nöbetler.
Şiddetli öksürük nedeniyle kaburga kırıkları.
Aşı, boğmaca enfeksiyonunu önlemenin en etkili yoludur.
Hasta kişilerden uzak durmak.
El hijyenine dikkat etmek.
Eğer boğmaca belirtileriniz varsa veya bebeklerde yoğun öksürük görülüyorsa vakit kaybetmeden bir doktora başvurulmalıdır.