BÖBREK İLTİHABI NEDİR

Böbrek iltihabı (nefrit), böbreklerdeki dokuların veya filtreleme birimlerinin (glomerüller) iltihaplanmasıdır. Bu durum, böbreklerin atık maddeleri ve fazla sıvıyı düzgün şekilde filtreleyememesine neden olabilir. Böbrek iltihabı, çeşitli nedenlere bağlı olarak akut (ani gelişen) veya kronik (uzun süren) şekilde ortaya çıkabilir.

Böbrek İltihabının Türleri

• Nedir?

  Böbreklerdeki küçük filtreleme birimlerinin (glomerüller) iltihaplanmasıdır.

• Nedenleri:

  • Bağışıklık sistemi hastalıkları (örneğin, lupus).

  • Enfeksiyonlar (streptokok enfeksiyonu sonrası).

  • Genetik faktörler.

• Nedir?

  Böbreklerin pelvis adı verilen iç kısmının bakteriyel bir enfeksiyon nedeniyle iltihaplanmasıdır. Genellikle idrar yolu enfeksiyonlarının böbreklere yayılması sonucu oluşur.

• Nedenleri:

  • Bakteriyel enfeksiyon (E. coli gibi).

  • İdrar yolundaki tıkanıklıklar (örneğin, böbrek taşı).

• Nedir?

  Böbreklerin sıvıyı ve atıkları filtreleyen tübüler yapılarının çevresindeki dokuların iltihaplanmasıdır.

• Nedenleri:

  • Bazı ilaçlar (örneğin, antibiyotikler ve NSAID türü ağrı kesiciler).

  • Allerjik reaksiyonlar veya toksinler.

Böbrek İltihabının Nedenleri

1. Enfeksiyonlar:

   • Streptokok enfeksiyonu sonrası gelişen glomerülonefrit.

   • İdrar yolu enfeksiyonlarının böbreklere yayılması (piyelonefrit).

2. Bağışıklık Sistemi Hastalıkları:

   • Sistemik lupus eritematozus (SLE).

   • Goodpasture sendromu.

   • Vaskülit (kan damarlarının iltihaplanması).

3. İlaç ve Toksinler:

   • NSAID türü ağrı kesiciler, antibiyotikler, bazı diüretikler.

4. Genetik Faktörler:

   • Polikistik böbrek hastalığı veya genetik yatkınlık.

5. Diğer Nedenler:

   • Diyabet.

   • Yüksek tansiyon.

   • Böbrek taşı veya idrar yolu tıkanıklığı.

Böbrek İltihabının Belirtileri

• Bel ve Yan Ağrısı:

  Sırtın orta kısmında, genellikle tek taraflı ağrı.

• Şişlik (Ödem):

  Yüzde, ellerde veya bacaklarda şişlik.

• İdrar Değişiklikleri:

  • Koyu renkli veya bulanık idrar.

  • Kanlı idrar (hematüri).

  • Köpüklü idrar (protein kaçağının belirtisi).

  • Azalmış idrar miktarı.

• Ateş ve Titreme:

  Piyelonefrit gibi enfeksiyonlarda yaygındır.

• Yorgunluk ve Halsizlik:

  Böbreklerin atık maddeleri düzgün bir şekilde filtreleyememesi sonucu toksin birikimi.

• Mide Bulantısı ve Kusma:

  Böbrek işlev bozukluğuna bağlı gelişebilir.

• Yüksek Tansiyon:

  Glomerülonefrit ve kronik böbrek hastalıklarında sık görülür.

Böbrek İltihabının Teşhisi

1. Fizik Muayene:

   Belirtiler, fiziksel muayene ile değerlendirilir.

2. Kan Testleri:

   • Böbrek fonksiyonlarını değerlendirmek için kreatinin ve üre seviyeleri ölçülür.

   • Enfeksiyon belirtileri için beyaz kan hücreleri (lökosit) incelenir.

3. İdrar Testleri:

   • İdrarda protein, kan veya enfeksiyon belirtileri aranır.

4. Görüntüleme Yöntemleri:

   • Ultrason, böbreklerin boyutunu ve yapısını değerlendirmek için kullanılır.

   • BT veya MR gibi ileri görüntüleme teknikleri gerekebilir.

5. Biyopsi:

   • Böbrek dokusundan alınan küçük bir örnekle kesin tanı konulabilir.

Böbrek İltihabının Tedavi Yöntemleri

• Antibiyotikler:

  Bakteriyel enfeksiyonu tedavi etmek için reçete edilir.

• Ağrı Kesiciler:

  Rahatlama sağlamak için kullanılır (doktor önerisiyle).

• Bol Sıvı Tüketimi:

  Enfeksiyonun temizlenmesini hızlandırır.

• Kortikosteroidler:

  Bağışıklık yanıtını baskılamak için kullanılır.

• Bağışıklık Baskılayıcı İlaçlar:

  Sistemik hastalıkların tedavisinde etkili olabilir.

• İlaçlar kesilir ve yerine alternatif tedavi uygulanır.

• Destekleyici tedavilerle böbreklerin toparlanması sağlanır.

• Diyet ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri:

  Tuz tüketiminin azaltılması, protein kontrollü bir diyet.

• Kan Basıncını Kontrol Altına Alma:

  Yüksek tansiyonu düzenlemek için ilaç kullanımı.

• Diyaliz veya Böbrek Nakli:

  İleri evre böbrek yetmezliğinde uygulanır.

Böbrek İltihabını Önleme Yöntemleri

1. İdrar Yolu Enfeksiyonlarını Önlemek:

   • Bol su tüketimi.

   • Tuvalet hijyenine dikkat etmek.

   • İdrar yapmayı geciktirmemek.

2. Sağlıklı Beslenme:

   • Tuz ve işlenmiş gıdalardan kaçınma.

3. Düzenli Kontroller:

   • Özellikle diyabet ve yüksek tansiyon hastaları için düzenli böbrek fonksiyon testleri.

4. İlaç Kullanımı:

   • Doktor önerisi olmadan ağrı kesici veya antibiyotik kullanmaktan kaçınmak.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

• Kanlı veya köpüklü idrar görülüyorsa.

• Şiddetli bel ağrısı ve ateş varsa.

• İdrar miktarında belirgin azalma olduysa.

• Uzun süren şişlik, halsizlik veya tansiyon yüksekliği varsa.

Böbrek iltihabı ciddi bir durum olabilir. Erken teşhis ve tedavi, böbrek fonksiyonlarının korunması için hayati önem taşır.