Loading...

BAŞ DÖNMESİ NEDİR?

Baş dönmesi, kişinin çevresinin hareket ediyor gibi hissetmesi ya da denge kaybı yaşaması durumudur. Bu his genellikle dengesizlik, sersemlik veya yere düşme hissi ile birlikte gelir. Baş dönmesi, bir hastalık değil, altta yatan bir sağlık sorununun belirtisidir. Hafif ve geçici olabileceği gibi, ciddi bir durumun habercisi de olabilir.

Baş Dönmesi Türleri

Baş dönmesi, genellikle iki ana türde sınıflandırılır:

1. Vertigo
  • Tanım:

    • Çevrenin dönüyormuş gibi algılanması veya kişinin kendi etrafında dönme hissi.

  • Belirtiler:

    • Denge kaybı.

    • Mide bulantısı ve kusma.

    • Kulak çınlaması (tinnitus).

    • Görme bozuklukları.

  • Nedenler:

    • İç kulak problemleri (örneğin, Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo - BPPV, Meniere hastalığı).

    • Beyin kaynaklı sorunlar (örneğin, migren veya inme).

2. Non-Vertigo (Sersemlik veya Dengesizlik)
  • Tanım:

    • Baş dönmesi olmadan genel bir dengesizlik hissi.

  • Belirtiler:

    • Kararsızlık.

    • Ayakta durmakta zorlanma.

    • Kafa karışıklığı hissi.

  • Nedenler:

    • Düşük kan şekeri.

    • Kan basıncı değişiklikleri.

    • Anemi (kansızlık).

    • Kaygı ve stres.

Baş Dönmesinin Nedenleri

Baş dönmesi çok çeşitli nedenlere bağlı olabilir:

1. İç Kulak Problemleri
  • Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV):

    • Baş pozisyonu değiştiğinde ortaya çıkan kısa süreli baş dönmesi.

  • Meniere Hastalığı:

    • İç kulakta sıvı birikimi ile ilişkili; vertigo, işitme kaybı ve kulak çınlamasıyla birlikte görülür.

  • Vestibüler Nörit:

    • İç kulak sinirinde iltihaplanma nedeniyle baş dönmesi ve dengesizlik.

2. Nörolojik Sorunlar
  • Migren:

    • Vertigo veya sersemlik hissiyle birlikte baş ağrısı.

  • İnme:

    • Beyne giden kan akışının azalması; baş dönmesi, konuşma bozukluğu ve yüz felci gibi semptomlarla birlikte olabilir.

  • Multipl Skleroz (MS):

    • Beyin ve omurilikteki sinirlerde hasar; baş dönmesi bir semptom olabilir.

3. Kan Basıncı ve Kan Dolaşımı
  • Hipotansiyon (Düşük Tansiyon):

    • Ani pozisyon değişikliklerinde baş dönmesi ve bayılma hissi.

  • Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon):

    • Beyindeki damarların baskıya uğramasıyla baş dönmesi görülebilir.

  • Anemi (Kansızlık):

    • Yetersiz oksijen taşıyan kan nedeniyle yorgunluk ve baş dönmesi.

4. Metabolik ve Endokrin Nedenler
  • Düşük Kan Şekeri (Hipoglisemi):

    • Özellikle diyabet hastalarında yaygındır.

  • Tiroid Problemleri:

    • Tiroid bezinin az veya fazla çalışması baş dönmesine yol açabilir.

5. Psikolojik Nedenler
  • Kaygı ve Panik Atak:

    • Sersemlik, hızlı nefes alma, çarpıntı ile birlikte olabilir.

  • Depresyon:

    • Genel halsizlik ve baş dönmesi hissi görülebilir.

6. Diğer Nedenler
  • Dehidrasyon (Susuz Kalma):

    • Yetersiz sıvı alımı baş dönmesine neden olabilir.

  • İlaç Yan Etkileri:

    • Özellikle tansiyon ilaçları, antidepresanlar ve sakinleştiriciler.

  • Alkol ve Uyuşturucu Kullanımı:

    • Beyni etkileyerek dengesizlik yaratabilir.

Baş Dönmesi Belirtileri

  • Denge kaybı veya yere düşme hissi.

  • Çevrenin dönüyormuş gibi algılanması (vertigo).

  • Bulantı ve kusma.

  • Görme bozuklukları.

  • Başta ağırlık hissi.

  • Kulak çınlaması veya işitme kaybı.

Baş Dönmesi Teşhisi

  • Fizik Muayene:

    • Doktor, baş dönmesinin türünü ve şiddetini değerlendirmek için semptomlar hakkında bilgi alır.

  • Denge Testleri:

    • Vestibüler sistemin işleyişini kontrol etmek için.

  • Görüntüleme Testleri:

    • MR veya BT taramaları ile beyin ve iç kulak yapıları incelenir.

  • Kan Testleri:

    • Kan şekeri, demir ve elektrolit seviyeleri ölçülür.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

  • Şiddetli ve ani baş dönmesi.

  • Bilinç kaybı veya kafa karışıklığı.

  • Konuşma bozukluğu, görme kaybı veya yüz felci gibi nörolojik belirtiler.

  • Kalıcı veya sık tekrarlayan baş dönmesi.

Baş dönmesi genellikle hafif bir nedenin belirtisi olsa da, bazı durumlarda ciddi bir sağlık sorununun işareti olabilir. Bu nedenle, sık veya ani baş dönmesi yaşandığında tıbbi değerlendirme önerilir.